Eerste transatlantische verbinding via troposfeer op 2m-band

Op 16 juni om 20:55 UTC maakten Bertrand Demarcq (FG8OJ) uit Guadeloupe en D41CV uit Kaapverdië de eerste transatlantische verbinding op de 2m-band via de troposfeer. De verbinding kwam tot stand op 144.174 MHz, gebruikmakend van de digitale mode FT8. De overbrugde afstand bedraagt 3876 km.

Later die avond lukte een tweede QSO, nu tussen D41CV en FG4ST, eveneens uit Guadeloupe.

Om 22:25 UTC volgde een derde QSO, tussen D41CV en WP4G in Puerto Rico. Dit keer was de overbrugde afstand nog groter: 4437 km. Ook dit QSO was op 144.174 MHz in FT8.

Extreem goede condities tijdens transatlantische verbinding

Deze transatlantische verbinding op de 2m-band kwam tot stand door de extreem goede propagatie-condities. Tijdens zeer goede tropo-condities op 2 meter worden soms afstanden tot zo’n 1600 kilometer overbrugd. Boven zee komen soms echter nog grotere afstanden voor.  Door temperatuursinversie wordt daar de brekingsindex aanzienlijk vergroot. Hierdoor ontstaat een sterkere buiging van de radiosignalen naar het aardoppervlak toe, waardoor de nog veel grotere afstanden mogelijk worden. We spreken dan van een troposferische duct. Met name tussen de oostkust van Noord-Afrika en het caribisch gebied komt dat vaker voor, zoals ook tijdens de verbinding tussen FG8OJ en D41CV.

Echter, ook dichter bij huis worden records gebroken. Enkele weken geleden overbrugden stations tussen de Kaapverdische eilanden en Ierland/Engeland afstanden tot 4400 kilometer. Vorige week bleken zelfs verbindingen tussen Kaapverdië en Italië mogelijk, wat zeer bijzonder is.

Het D4C-contestteam

Deze snelle opeenvolging van uitzonderlijke verbindingen over grote afstanden op de 2m-band gebeuren mede doordat het D4C-contestteam vanaf het Kaapverdische eiland Sao Vicente op VHF actief is. Daarbij helpt het ook dat zij bakens installeerden op verschillende banden: 6m, 2m, 70cm en 23cm. Dit alles geeft een stevige impuls aan de pogingen om super-DX te werken, in het bijzonder op de 2m-band.

Brendan Troffee

Dat de transatlantische verbinding bijzonder is blijkt ook uit het feit dat de Irisch Radio Transmitters Society (IRTS) de zogenaamde Brendan Troffee heeft ingesteld. Hier dromen de VHF DX-ers van… Deze prijs wordt uitgereikt voor de eerste verbinding op 2 meter die op natuurlijke wijze de atlantische oceaan tussen Europa en Amerika overbrugt. Tot nu toe is de prijs nog niet vergeven. Er is een claim geweest tussen VC1T en G4SWX, maar die is afgewezen omdat er bij nader onderzoek sprake was van een ISS bounce.

Voor de transatlantische verbinding tussen Bertrand Demarcq (FG8OJ) en D41CV vanaf de Kaapverdische eilanden wordt de troffee overigens ook niet vergeven, omdat Kaapverdië in Afrika ligt en dus niet in Europa. Desalniettemin blijft de verbinding een geweldige en historische prestatie.

 

Met dank aan Rob PE1ITR voor zijn idee en bijdrage aan dit artikel. Ook dank aan Bertrand Demarcq voor de toestemming om de schermafdrukken te mogen gebruiken.