Etherpiraat en illegale zender heeft niets te maken met de zendamateur
Het gebeurt regelmatig dat in de media is te lezen dat een zendamateur is opgepakt met zijn illegale zender. Dit is niet een juiste weergave van de feiten, want een zendamateur zendt legaal uit. Zendamateurs draaien geen plaatjes maar moeten wel een staatsexamen afleggen alvorens gebruik te mogen maken van de voor hen toegewezen frequenties. Door de term zendamateur te gebruiken voor de etherpiraat/piratenzender wordt de zendamateur ten onrechte weggezet als een overtreder van de telecommunicatiewet. Maar een zendamateur doet legaal experimenten met radiosignalen en stond ruim 100 jaar geleden aan de basis van de ontwikkeling van radio- en telecommunicatie.
Wat is een zendamateur en een etherpiraat niet
Dit laat zich misschien het beste uitleggen door de omschrijving van het Agentschap Telecom te citeren:
Radiozendamateurs in Nederland leggen met hun radiozenders contact met andere zendamateurs in Nederland, ergens anders op de wereld of zelfs in de ruimte. Hiervoor gebruiken ze apparatuur die ze zelf bouwen of kopen. Ook experimenteert een zendamateur met radiozendapparatuur en met antennes. De zendamateur doet dit vanuit persoonlijke interesse voor radiocommunicatie en radiotechniek. Zulke experimenten stonden ruim 100 jaar geleden aan de basis van de ontwikkeling van radio- en telecommunicatie.
Ook staat er een duidelijke omschrijving in artikel 25 van het internationale radioreglement van de ITU (International Telecommunication Union), onderdeel van de VN (Verenigde Naties). En in de van Dale is te lezen dat een zendamateur: iemand is die als hobby radiosignalen uitzendt. Maar kijken we bij de etherpiraat dan is de omschrijving: iemand die illegaal radio-uitzendingen verzorgt = zendpiraat.
Etherpiraat stoort en draait plaatjes
Op 24 juli 2020 meldt De Stentor dat een etherpiraat uit Fluitenberg stoort op de frequenties van de luchthaven Lelystad. Maar ook het communicatiesysteem van de politie, brandweer en ziekenwagen — C2000 — had last van deze storing. Dergelijke berichten zijn eerder regel dan uitzondering als het etherpiraten en illegale zenders betreft. Maar ook de artiesten die veel tijd en geld investeren in hun muziek lopen inkomsten mis. Zo dragen etherpiraten geen BUMA/STEMRA afdracht af waardoor artiesten en componisten inkomsten verliezen.
Piratencultuur immaterieel erfgoed
In 2018 stelden de tweede Kamerleden Nijboer en Van den Hul vragen aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over piratenzenders. Aanleiding voor Sjohnie Kloet om Henk Nijboer eens uit te nodigen en kennis te laten maken met de zendamateur. De etherpiratencultuur staat op de lijst van immaterieel erfgoed. Maar de etherpiraat doet illegale uitzendingen en is daarom buiten de aanmelding gelaten.
Experimenten zendamateur
Testen radiobaken Mars Global Surveyor
NASA vraagt zendamateurs om te helpen het radiobaken van de (MGS) Mars Global Surveyor te testen. Als de MGS twee weken onderweg is zet NASA het baken op 24 november 1996 aan. De afstand van de MGS is dan 10 miljoen kilometer. Zendamateurs zijn dan nog in staat om het baken te ontvang. De vraag van NASA is om de sterkte van het signaal en ook de elevatie van de eigen antenne door te geven. Zo weet NASA nog voordat de MGS op MARS landt hoe het radiorelais op MARS zal functioneren.
Eclips foto’s vanaf de achterkant van de maan
Juli 2018 draait de Longjiang-2 in een baan om de maan. Deze maakt onder ander foto’s van de eclips op aarde. In de eerste plaats moet vastgesteld worden op welk moment de satelliet de juiste positie heeft om de beelden te maken. Dat is typisch een klus voor Daniel Estévez (EA4GPZ/M0HXM) in Madrid. Op basis van modellen voor de omloopbaan van de Longjiang-2 stelt hij de beste momenten vast. Vervolgens stuurt Reinhard Kühn (DK5LA) met zijn EME-installatie in het Noordduitse Sörup de commando’s richting satelliet om de opnamen ook daadwerkelijk te maken. Daarna, in dit geval één dag na de opnamen, worden ze gedownload. Dat gebeurt zowel in China bij het Harbin Institute of Technology als ook in het Nationaal Park Dwingelderveld met de Radiotelescoop Dwingeloo.
Onderzoek naar het voorspellen van aardbevingen
Op 11 maart 2011 is Heki in zijn kantoor van de Universiteit van Hokkaido en voelt trillingen in de grond. Een van de zwaarste aardbevingen treft Japan. Maar Heki is vooral geïnteresseerd in de data die dit oplevert. Een al eerder geconstateerd fenomeen, het piëzo-effect, is ook 10 minuten na de aardbeving meetbaar in de ionosfeer. Maar Heki kijkt ook uit pure nieuwsgierigheid wat er zich voor de aardbeving in de ionosfeer afspeelt. Tot zijn verbazing is 40 minuten voordat de aardbeving werkelijk plaatsvindt in de ionosfeer al meetbaar. De vraag is nu: is het mogelijk om een waarschuwingssysteem voor aardbevingen te ontwikkelen rond dit fenomeen in de ionosfeer. Zendamateurs helpen mee bij het onderzoek naar dit waarschuwingssysteem.
Noodcommunicatie bij (natuur)rampen
In ITU radio regulations artikel 25.9A staat dat “Administrations”, voor Nederland is dat Agentschap Telecom, worden aangemoedigd de benodigde stappen te ondernemen om noodcommunicatie mogelijk te maken door zendamateurs. De ITU zegt daar in het rapport ITU-R M.2085-1 over:
The amateur services have a long history of providing radiocommunications during emergencies and in support of disaster relief. Amateur stations are distributed throughout the world in populated and sparsely populated areas have flexible equipment with frequency agility and have trained radio operators capable of reconfiguring networks to meet the specific needs of an emergency.
Ook de CEPT (European Conference of Postal and Telecommunications Administrations) heeft een uitvoerige uitleg op de website staan die hier is te lezen.
Rampen waarbij zendamateurs noodcommunicatie verzorgden
- Petrinja Earthquake: dec 2020
- Cuban Radio Amateurs activate for Tropical Storm ‘Delta’: okt 2020
- Hurricane Lorenzo — Azoren: sept 2019
Op 24 augustus 2018 ontving de Nederlandse zendamateur PA3JEM Johan uit handen van de burgemeester van Bad Bentheim, Dr. Volker Pannen de Goldene Antenne voor zijn inzet tijdens de nasleep van de aardbeving in Nepal.
Zendamateur worden
Als luisteramateur heb je geen vergunning, licentie of registratie nodig, alhoewel je als luisteramateur ook een registratie kan krijgen, een zogenaamd luisternummer (ook wel NL-nummer genoemd). Wil je gaan uitzenden op één van de amateurfrequenties, dan heb je een registratie nodig. Er is een N-registratie (novice ofwel beginners) en een F-registratie (full ofwel volledig). Om een registratie te krijgen moet je eerst een examen afleggen.
Diverse VERON afdelingen door het land houden cursussen voor het N-examen of F-examen. Ook individuele zendamateurs bieden hulp bij het leren voor het examen. Daarnaast heeft de VERON twee cursusboeken en bundels oefenexamens, die je in de VERON webshop kunt bestellen. Kijk voor verschillende mogelijkheden om een cursus te volgen op deze pagina. En op de website van de Stichting Radio Examens vind je gedetailleerde informatie over de examens en een overzicht van examen data.
VERON
VERON