Electron juli 2025

Uitgelicht

Werking GRC-9

Sjaak van Schaik

In het vorige artikel is de AN/GRC-9 RT77 (de Angry Nine) leger-zendontvanger hersteld en klaar voor gebruik. De ontvanger werkt alleen met aangesloten koptelefoon of luidspreker. Dit was om te voorkomen dat de batterij leegliep als je met de ontvanger op batterijen werkt. De opvolger was de AN/GRC9, die waterdicht is als het deksel erop zit en dan ook blijft drijven. Over de AN/GRC9 gaan we het dit keer hebben.

Na de Tweede Wereldoorlog was het Duitse bedrijven strikt verboden om actief te zijn in onderzoek, ontwikkeling of productie van radiocommunicatieapparatuur. Na een paar jaar was dit verbod alweer versoepeld en later helemaal opgeheven. De Duitse industrie had hierdoor wel een achterstand op telecommunicatieappratuur. De oplossing van de Amerikanen was dat men de GRC-9 mocht produceren. In 1953 ontving Telefunken deze opdracht als eerste fabrikant.

Dit was wel een uitdaging voor Telefunken. De GRC-9 moest aan strenge eisen voldoen (militaire standaarden) waar Telefunken dus geen ervaring mee had. In februari 1954 werd de overeenkomst gesloten voor levering van 6000 stuks GRC-9. Eind 1955 kwam er een vervolgopdracht voor levering van 2500 stuks.

De GRC-9 heeft drie golfbereiken: (M) band 1(gamme) 6,6–12 MHz, band 2 (gamme) 3,6–6,6 MHz en band 3 (gamme) 2–3,6 MHz. De ontvanger is geschikt voor de ontvangst van AM, phone of CW (O.E.P.) Dit kan geselecteerd worden met schakelaar L. In de stand NET (RESEAU) kunnen zender en ontvanger nauwkeurig op elkaar worden afgestemd. De gevoeligheid van de ontvanger is dan een stuk lager.

Lees dit boeiende artikel verder in Electron vanaf pagina 296!

De weg naar Qatar – aflevering 1

Marc PA4MRC

Dit is het eerste deel van een serie waarin ik de bouw van mijn Qatar Oscar 100 (QO-100) satellietgrondstation (SGS) zal bespreken. Ik schrijf dit tijdens het ontwerpen en bouwen zelf. Dus weet ik niet of het lukt om iedere maand een aflevering te schrijven, maar dat is wel het plan.

Dit is aflevering 1, de introductie. Ik zal globaal beschrijven wat QO-100 is, wat er komt kijken bij een QO-100 SGS, waarom ik dit project ben gestart en hoe ik denk dat mijn SGS er in grote lijnen uit gaat zien. In de volgende maanden gaan we het project verder uitwerken en bespreek ik de componenten en de voortgang van het project. Op weg naar Qatar…

QO-100 is de eerste geostationaire satelliet met transponders voor de zendamateur. Er zijn wel andere initiatieven in ontwikkeling, zie bijvoorbeeld hier, maar voorlopig is QO-100 de enige in zijn soort. De amateur-payload lift mee op de satelliet Es’hail 2, die is bedoeld voor tv-distributie in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De satelliet heeft 24 Ku-band (12-18 GHz) en 11 Ka-band (26.5-40 GHz) transponders. QO-100 heeft twee transponders voor amateur-radio.

Een smalbandige lineaire transponder, geschikt voor SSB en CW, met een 2400,050 – 2400,300 MHz uplink en een 10489,550 – 10489,800 MHz downlink. En een wideband-transponder, onder andere geschikt voor DATV (Digitale Amateur TV), met een 2401,500 – 2409,500 MHz uplink en een 10491,000 – 10499,000 MHz downlink. Ik ga hier verder niet de achtergrond en techniek van QO-100 beschrijven; hierover is al voldoende geschreven.

Dit tot experimenteren uitnodigende artikel lees je verder in Electron vanaf pagina 300!