Wordt RF-ruis de doodsklap voor het zendamateurisme?
De Zuid-Afrikaanse SARL (South African Radio League) organiseert samen met AMSAT een workshop over RF-ruis. Die vindt plaats in Johannesburg op 28 september 2019. Immers, RF-ruis is een toenemend probleem, schrijft Hans van de Groenendaal ZS6AKV. De SARL zet ook een programma op voor het monitoren van RF-ruis.
RF-ruis doodsklap voor zendamateurs
Onder de aansprekende titel “RF Noise can kill amateur radio!” beschrijft Hans ZS6AKV de toenemende RF-ruis. Ook schrijft hij over nieuwe bedreigingen. Zo beschrijft hij de dreigende ramp veroorzaakt door WPT-EV (Wireless Power Transmission for Electric Vehicles). Het draadloos laden van elektrische auto’s gebeurt met hoge vermogens tot wel 22 kW. Daarbij ontstaan veel harmonischen, het gebeurt waar (veel) mensen wonen en het duurt ook nog eens uren! Vanwege het grote belang van dit onderwerp kwam het inmiddels in het Amateuroverleg aan de orde. Helaas is het CEPT-standpunt over dit onderwerp niet gewijzigd.
Nederlandse bijdrage aan ruisonderzoek
Hans ZS6AKV haalt ook nog een onderzoek aan van de Universiteit Twente en VERON EMC-EMF commissie. In een artikel in IEEE EMC beschrijven Koos Fockens PA0KDF, Peter Zwamborn PE1GEX en Frank Leferink hun onderzoek naar ruis in Nederland. Zij deden onderzoek naar de ruisvloer in allerlei soorten bewoond en onbewoond gebied. Hierbij vonden zij – zoals te verwachten was – een grotere toename van ruis in de omgeving van woningen. Door deze toename vinden de onderzoekers een aanpassing nodig van de ITU-R-aanbeveling P.372-13.
De ruisvloer stijgt
Door de toename van het aantal apparaten waarmee we ons omgeven, stijgt de ruisvloer. Elk apparaat mag dan binnen de norm blijven, samen komt er een bult ruis uit. De Amerikaanse FCC heeft in 2016 een enquête gehouden om het probleem in kaart te brengen. Uit de respons bleek dat er nog weinig kwantitatieve gegevens zijn. Maar over een ding was men het eens: een onderzoek naar de ruisvloer is hard nodig.
Duitse zendamateurs gaan RF-ruis monitoren
Op de IARU Regio 1-conferentie 2017 in Duitsland is veel tijd besteed aan EMC-vraagstukken. Daar kwamen meerdere voorstellen uit. Zo werkt de DARC aan een systeem (ENAMS) dat lijkt op de ITU-meetmethode. Zij gebruiken een verticale actieve antenne gekoppeld aan een Red Pitaya. Daarmee halen ze een dynamisch bereik van meer dan 100 dB. De DARC is van plan in 2019-2020 vijftig van deze RF-ruismonitoren uit te rollen.
Zuid-Afrikanen monitoren RF-ruis met een Raspberry Pi en RTL-SDR
De SARL kiest een andere aanpak. Zij moedigen zendamateurs aan om een eigen RF-ruismonitor op te zetten met een Raspberry Pi en een RTL-SDRdongle. Met meerdere metingen per 2 minuten over 1 MHz bandbreedte tussen 1 en 30 MHz wordt een database gevuld, die vervolgens via een webserver uitgelezen kunnen worden. De metingen zijn niet gekalibreerd. Daarom werkt de SARL aan een methode om elk station te kalibreren tegen een bekende standaard.
RF-ruis meetgroep
Het EMC-committee van de IARU Regio 1 heeft een RF-ruis-meetgroep in het leven geroepen om ideeën en ervaringen uit te wisselen. Uitnodigingen om deel te nemen zijn verstuurd naar alle verenigingen die lid zijn van de IARU. De VERON is de enige Nederlandse vereniging die lid is van de IARU en vertegenwoordigt daar de Nederlandse zendamateur. Dus als je vertegenwoordigd wil zijn en je bent nog geen lid van de VERON, word het dan!