Kort radioamateurnieuws

Deze week in ‘Kort radioamateurnieuws’:

1. Wereldradiocommunicatieconferentie afgesloten

Na vier weken van beraadslagingen werd de Wereldradiocommunicatieconferentie 2023 (WRC-23) op vrijdag 15 december in Dubai formeel afgesloten met o.a de ondertekening van de ‘Provisional Final Acts’ en een slotceremonie. De vele veranderingen worden formeel pas van kracht op 1 januari 2025 en er zijn al voorbereidingen gaande om de agenda voor toekomstige WRC-conferenties vast te stellen. Op de speciale focuspagina’s van de RSGB vind je het laatste nieuwsbericht en foto’s.

Op donderdag 14 december werden de gedetailleerde zaken van de WRC-23 afgerond ter voorbereiding van de ondertekening van de ‘Voorlopige Slotakten’ en de sluitingsceremonie op vrijdag. De resterende grote onderwerpen over de toekomst van de UHF TV-band en het 6G-IMT-spectrum waren niet zonder controverse, maar werden uiteindelijk goedgekeurd.

De WRC-23 leverde een nieuw record voor toekomstige agendapunten verspreid over de WRC-27 en voorlopige agendapunten voor de WRC-31. Voor de IARU betekent dit dat direct aansluitend aan de WRC 23 al moet worden gestart met voorbereidingen voor de komende conferenties. Een reeks nieuwe onderwerpen is relevant of kan van invloed zijn op de toewijzing van amateurs.

Hoewel het voorstel AI-9.1b op de WRC-23 werd goedgekeurd, is het 23cm-verhaal nog lang niet af. Wat betreft de volgende CEPT/ITU-WRC-cyclus – de breedte en complexiteit van de nieuwe onderwerpen zal enige aandacht en zorgvuldige middelen vereisen.

2. UK Meteor Beacon project nu in tweede fase

Het UK Meteor Beacon project bevindt zich nu in de tweede fase. Op de recent gehouden RSGB 2023 Conventie schetste Brian Coleman, G4NNS, het plan voor deze tweede fase.

Er zal een netwerk van ontvangers worden ontwikkeld, die hun gegevens via een centrale server doorsturen voor een gedetailleerde studie van afzonderlijke meteoorgebeurtenissen.

Dit project is een samenwerking tussen de ‘werelden’ van amateurradio en astronomie. Je kan Brian’s presentatie nu direct hiernaast bekijken of op het RSGB YouTube-kanaal.

3. Carrington evenement mogelijk tussen januari en oktober 2024

Coronale massa-ejectie (foto: Wikipedia)

De afgelopen weken waren de zonneactiviteit en de aurora’s die ook in onze regio zichtbaar zijn steeds weer in het nieuws. In de komende maanden zal de activiteit van de zon blijven toenemen. “Ruimteweer” blijft dus een gespreksonderwerp.

De zon is de bron van al het leven, maar vormt ook een zekere bedreiging voor onze nu hoogtechnologische wereld. Haar activiteit is onderhevig aan bepaalde cycli; ze heeft haar eigen ritme en polsslag. Op dit moment bevinden we ons in de opgaande flank van de 25e zonnecyclus. Aan het begin van deze cyclus gaven de voorspellingen een maximum aan tussen november 2024 en maart 2026. De zonneactiviteit lag de afgelopen maanden echter steeds iets boven het gemodelleerde verloop. Vandaar dat de voorspellingen nu iets zijn bijgesteld.

Het maximum van de huidige cyclus wordt nu verwacht tussen januari en oktober 2024, wat vervroegd is. Het verwachte maximum aantal zonnevlekken is ook iets naar boven bijgesteld en ligt nu tussen 137 en 173. Het maximale aantal vlekken tijdens het maximum van de 24e cyclus was slechts 119; het langetermijngemiddelde van het aantal vlekken tijdens zo’n maximum is 179. Het gedrag van de zon wordt permanent gevolgd vanaf de aarde en met een aantal ruimtesondes. Als zich een coronale massa-ejectie (CME) voordoet, kan deze nu gemakkelijk worden gecategoriseerd.

Bron: Meteonews

4. Een transistor, maar dan voor warmte in plaats van electronen

Onderzoekers van UCLA hebben onlangs een zogenaamde thermische transistor ontwikkeld. Een “solid-state” component dat de warmtestroom kan regelen met een elektrisch veld. Dit opent de deur naar het regelen van de overdracht van warmte op soortgelijke manieren als het regelen van elektronica.

Warmtebeheersing kan cruciaal zijn, vooral bij elektronica. De gebruikelijke manier om warmte te beheersen is om het af te voeren met dingen zoals koellichamen. Als de warmte niet snel genoeg wegstraalt, kan een ventilator worden ingeschakeld (of versneld) om de doelstellingen te halen. Maar echt preciesiewerk is het niet.

Dit nieuwe component kan de thermische geleidbaarheid van een medium snel aanpassen op basis van een elektrisch veld. het lijkt dus erg veel op wat een transistor doet voor elektrische geleidbaarheid. Het toepassen van een elektrisch veld verandert de sterkte van moleculaire bindingen in een matrix van moleculen, wat op zijn beurt hun warmtegeleiding aanpast.

Het is nog pril, maar dit onderzoek kan de deur openen naar een betere beheersing van warmte in halfgeleidersystemen. Dit is vooral interessant omdat 3D-chips al jaren in opmars zijn. Hoe dichter en dieper halfgeleiders worden, hoe moeilijker het is om warmte passief af te voeren.

5. Kerstverlichting repareren met een constante stroombron

De cadeaus zijn uitgepakt en de Sint heeft ons land weer verlaten. Voor veel gezinnen aanleiding om een kerstboom te kopen of de kunstboom weer van zolder te halen. De kerstverlichting erin en de stekker in het stopcontact. Maar helaas de kunstkaarsje laten geen licht zien.

Dan komt de keuzestress. Gaan we de lampjes repareren of kopen we nieuw. De lampjes, die tegenwoordig vervangen zijn voor LED’s, staan in serie. Maar welke is er dan stuk? Want een defecte LED betekent dat er geen enkele LED het licht laat zien.

Met een constante stroombron is het zoeken naar de defecte LED een stuk eenvoudiger. Met maar een paar componenten heb je al een eenvoudige constante stroombron. En in de kerstvakantie wat te knutselen. Je leest hoe dit moet bij VERON afdeling Flevoland.

______

Heb je tips voor ‘Kort radioamateurnieuws’? Bijvoorbeeld omdat je een evenement wilt aankondigen? Wij horen dat dan graag van je! Stuur je berichtje naar webredactie@veron.nl. Natuurlijk ontvangen wij ook graag (concept)artikelen voor de VERON-website of Electron.

Kort radioamateurnieuws – week 51, 2023