Wederom foto’s van de maan en de aarde vanaf de Longjiang 2

Maan op de achtergrond de aarde

Achterzijde van de maan met op de achtergrond de aarde

Op zondag 17 maart ontving de Radiotelescoop Dwingeloo opnieuw foto’s van de maan en de aarde, genomen vanaf de om de maan cirkelende satelliet Longjiang 2. Twee van de drie ontvangen foto’s zijn geheel ongeschonden overgekomen.

De samenwerking tussen de Chinese universiteit Harbin Institute of Technology (HIT), de Radiotelescoop Dwingeloo en de Duitse radiozendamateur Reinhard Kühn (DK5LA) levert sinds vorig jaar deze unieke beelden op.

De microsatellieten van het Harbin Institute of Technology

Het Harbin Institute of Technology ontwikkelde de microsatellieten Longjiang 1 en Longjiang 2. De twee zijn ook bekend onder de namen DLSWP-A en DLSWP-B. Beide werden samen met de Queqiao-relaissatelliet gelanceerd op 21 mei 2018. De Longjiang 2 en de Queqiao zijn vervolgens in een baan om de maan gebracht. Helaas lukte dat niet met de Longjiang 1.

Schotelantenne Dwingeloo

Radiotelescoop Dwingeloo

De Queqiao voert een belangrijke taak uit in de Chinese Chang’e 4-missie, de missie naar de achterzijde van de maan. De Queqiao fungeert namelijk als relaisstation voor de communicatie tussen de Chang’e 4-maanlander en het grondstation op aarde. Daarnaast beschikt de Queqiao onder meer over antennes van het Nederlandse Astron, de vroegere eigenaar van de Radiotelescoop Dwingeloo. Astron hoopt met deze antennes signalen te ontvangen uit de periode net na de Big Bang. Dit onderzoek maakt deel uit van het Netherlands-China Low-Fequency Explorer (NCLFE) project.

Het is een fantastische gelegenheid dat de Longjiang 2 van het HIT kon “meeliften” met het ambitieuze maanproject van de Chinezen. De Longjiang 2 heeft onder andere een eenvoudige camera aan boord die de unieke foto’s maakt. Om de foto’s, maar ook telemetriedata richting aarde te kunnen sturen, beschikt de satelliet over een 70cm-zender. Het zendvermogen is vrij beperkt, slechts 2 Watt. De gebruikte frequenties zijn 435.4 MHz en 436.4 MHz. Ten behoeve van de besturing van de satelliet beschikt de Longjiang daarnaast over ontvangstmogelijkheden op de 2m-band. Daarbij vervult de Duitse radiozendamateur Reinhard Kühn een belangrijke rol.

De grondstations in Dwingeloo en Sörup

EME-installatie DK5LA

EME-installatie DK5LA

De Radiotelescoop Dwingeloo fungeert als ontvangend grondstation. De telescoop in het natuurgebied Dwingelerveld heeft een diameter van 25 meter. Dat is royaal voldoende om de signalen van de satelliet te ontvangen. Op de momenten dat de radiotelescoop de Longjiang volgt, is het radiosignaal via de WebSDR van de telescoop te volgen op 435.4 MHz  of 436.4 MHz. Geïnteresseerden kunnen eventueel zelf de beelden decoderen. De signalen gebruiken JT4G– en GMSK-codering.

Reinhard (DK5LA) uit het Noord-Duitse Sörup, vlak aan de Deense grens, is al meer dan 40 jaar actief met EME op de 2m-band. Hem is gevraagd om de uplink voor de satelliet te verzorgen, onder andere voor het bedienen van de camera.

Met zijn inmiddels indrukwekkende EME-antenne-installatie is hij daartoe uitstekend uitgerust. Hij beschikt over 8 x 32-elements kruisyagi’s. Vanzelfsprekend is de installatie volledig draai- en eleveerbaar. Daarbij is geen half werk geleverd. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat voor de horizontale draaiing van de EME-antennes gebruik wordt gemaakt van een tandwielkrans afkomstig uit een tank.

Vanuit China ontvangt Reinhard regelmatig opdrachten om bepaalde commando’s richting de Longjiang 2 te sturen. De gebruikte frequenties en commando’s worden begrijpelijkerwijs voor anderen geheim gehouden.

Media-aandacht

Veel media besteedden inmiddels aandacht aan de Longjiang 2-missie. Die aandacht is er niet alleen vanuit de media die zich traditioneel op radioamateurs richten, maar vooral ook vanuit de media voor het brede publiek. Daaronder zeker ook de Duitse media. Ze zijn zeer onder de indruk van de bijdrage van Reinhard. Onder andere de Duitse omroepen RTL Nord, Sat.1 en de Norddeutscher Rundfunk (NRD) maakten reportages, en zelfs de Bild-Zeitung schreef erover.

Meer informatie

Meer informatie is op veel verschillende plaatsen te vinden. Bijvoorbeeld in een eerder bericht op onze website, maar natuurlijk ook op de websites van het Harbin Institute of Technology en de Radiotelescoop Dwingelo. Daarnaast biedt de QRZ.com-pagina van Reinhard veel extra informatie over zijn EME-installatie. Tot slot zijn de tv-uitzendingen over de missie en de bijdrage van Reinhard terug te zien op de websites van RTL Nord en Sat.1 Regional. Een korte Nederlandse tv-reportage vind je op de site van RTV Drenthe.

Al deze bronnen werden ook geraadpleegd bij het maken van dit artikel.