CEPT-voorstel voor de 23cm-band. Bedreiging?

Van 26 t/m 30 augustus is de laatste voorbereidende CEPT-vergadering voor de World Radiocommunication Conference 2019 (WRC-2019). Naast het eerder besproken voorstel over de 2m-band, is er ook een voorstel in voorbereiding over de 23cm-band. Sommige CEPT-landen willen namelijk op de WRC-2019 een wereldwijde studie voorstellen naar de interferentie tussen het navigatiesysteem Galileo en de communicatie van radioamateurs op de 23cm-band. Lees hier de achtergronden, inclusief reactie van de IARU…

Opmerking vooraf

Veel van de informatie die wij hier presenteren, is afkomstig uit formele, Engelstalige documenten. Ten behoeve van de leesbaarheid en begrijpelijkheid, hanteren wij regelmatig een “vrije” vertaling.

Voorstel CEPT naar studie interferentie 23cm-band

Frankrijk, Litouwen, Malta, Slovenië en ook Nederland dienden een gezamenlijk voorstel in bij de CEPT dat (negatieve) gevolgen kan hebben voor het gebruik van de 23cm-band door radioamateurs.

In dit kader is het belangrijk om te weten dat radioamateurs secundaire gebruikers zijn van de 23cm-band (1240-1300Mhz). Dat betekent dat zij primaire gebruikers niet mogen hinderen/storen met hun uitzendingen. Het Galileo-systeem is een primaire gebruiker van de band.

Achtergrond van het voorstel

Het voorstel van de vijf landen meldt onder meer het volgende:

Galileo is het Europese alternatief voor het Amerikaanse Global Positioning System (GPS). Beide systemen zijn voorbeelden van zogenoemde RNSS-systemen, Radio Navigation Satellite Service-systemen. Het Galileo-systeem is bijna volledig operationeel. In de 1260-1300MHz-band zal het systeem nieuwe diensten gaan bieden. Daaronder bevinden zich o.a. het vrij te gebruiken positiebepalingssysteem met hoge nauwkeurigheid, maar ook een systeem met robuuste authenticatie, onder andere bedoeld voor autonoom rijdende voertuigen en the Internet of Things (IoT).

In het recente verleden deden zich op de 1260-1300Mhz-band verschillende gevallen van interferentie voor tussen Galileo-ontvangers en uitzendingen van radioamateurs. Daarbij was de afstand tussen zender en (gestoorde) ontvanger soms aanzienlijk. Soms nam het oplossen van een storing uren of zelfs dagen in beslag. Omdat het aantal Galileo-ontvangers sterk zal toenemen, is de verwachting dat daardoor ook het aantal interferenties met amateuruitzendingen sterk zal stijgen.

De indieners van het voorstel willen daarom dat de WRC-2023 dit onderwerp bespreekt en maatregelen vaststelt ter regulering van het gezamenlijk gebruik van de 23cm-band. Daartoe moet de WRC-2019 het onderwerp al op de agenda van de WRC-2023 plaatsen. Als dat gebeurt, dan zal in de periode tussen beide conferenties studie verricht worden naar het onderwerp. Dat is nodig om tijdens de WRC-2023 goed onderbouwde besluiten te kunnen nemen. De CEPT-vergadering moet echter eerst zelf nog besluiten om het voorstel in te brengen tijdens de WRC-2019.

Motivering bij het voorstel

De Europese landen die het onderwerp bij de CEPT-vergadering inbrengen, gebruiken de volgende motivering:

1. Ongereguleerd gebruik van de 1240-1300MHz-band door radioamateurs is een ernstige bron van schadelijke interferentie voor RNSS-ontvangers. Dit blijkt uit ervaring.
2. Het aantal Galileo-ontvangers in het 1260-1300MHz-bereik zal sterk toenemen en daarmee ook het aantal interferentiegevallen, als ze niet tijdig worden aangepakt.
3. Galileo en andere RNSS-systemen zullen op wereldwijde schaal worden ingezet en interferenties tussen amateuruitzendingen en RNSS-ontvangers zijn dus mogelijk grensoverschrijdend. De kwestie is derhalve van internationale aard en moet in het ITU-kader worden aangepakt.
4. Galileo is een belangrijke Europese voorziening en een beslissing op de WRC-2023 over dit onderwerp is daarom essentieel voor de verdere uitrol van Galileo-ontvangers in deze band.

Reactie IARU

De International Amateur Radio Union (IARU) maakt haar zienswijze over dit onderwerp bekend aan de CEPT-vergadering middels een ingediend rapport. Ook zal de IARU vertegenwoordigd zijn tijdens de CEPT-vergadering.

In het document stelt de IARU de CEPT-vergadering voor om:

• rekening te houden met de zorgen en de positie van radioamateurs en daarom geen agendavoorstel te doen over dit onderwerp voor de WRC-2023.
• de CEPT-activiteiten voort te zetten en te focusseren op het oplossen van specifieke issues rondom de ontvangst van Galileo-signalen op de 23cm-band, en
• te onderkennen dat de IARU dit CEPT-initiatief [om in CEPT-verband interferentie-problemen aan te pakken] volledig ondersteunt en procedures zal ontwikkelen, geleid door de CEPT, om toekomstige interferenties bij de verdere uitrol van Galileo te voorkomen.

Achtergrond tegenvoorstel IARU

In eerdere bijdragen lichtte de IARU de zorgen van de amateurgemeenschap over het agendavoorstel voor de  WRC-2023 al toe. Een samenvatting volgt hier:

1. Hoewel twee interferentiezaken goed zijn gedocumenteerd en onderzocht, lijken andere enigszins anekdotisch. Ondanks onderzoek heeft de IARU bijvoorbeeld geen informatie kunnen vinden over het  Italiaanse moonbounce-voorbeeld. Dit voorbeeld werd ingebracht door vertegenwoordigers van de Europese Commissie en Frankrijk. Als gevolg hiervan kan de IARU dit interferentiescenario onvoldoende gedetailleerd bestuderen.
2. De weinige gerapporteerde interferentiegevallen hebben zich voorgedaan in een Galileo-testcentrum en dus niet in apparaten van eindgebruikers. Apparaten van eindgebruikers werken in een hele andere, minder geconditioneerde omgeving. De IARU is van mening dat de veronderstelde verstoring van deze apparatuur door amateurtoepassingen overdreven en zeer onwaarschijnlijk is. Amateuruitzendingen vinden doorgaans in een bepaalde richting plaats, terwijl Galileo-apparaten in het algemeen “omhoog kijken”, gericht op het ontvangen van signalen vanuit de satellietconstellatie. Dat maakt de kans op interferentie relatief klein.
3. Ondanks de interessante laboratoriumexperimenten, gesteund door de amateurdienst, bestaan er nog steeds geen duidelijke criteria om vast te stellen wanneer Galileo-ontvangers falen als gevolg van interferentie.
4. Sommige partijen benoemen de “administratieve rompslomp” die ontstaat door de interferentiezaken. De IARU vindt ook dat overdreven. Er bestaan al voorbeelden waarbij nationale vergunningen operationele beperkingen opleggen aan de amateurdienst (geografisch, bedrijfstijd, enz.). Daarbij is het beheer eenvoudig gebleken en leidt dus niet tot overbodige rompslomp. De amateurdienst werkt altijd mee aan dergelijke kwesties, de beperkingen respecterend. Indien CEPT-studies aangeven dat dat nodig is, worden zelfs bandplannen aangepast.
5. De IARU is van mening dat eerder gepresenteerde voorlopige meetstudies meer aandacht verdienen. Deze studies bieden namelijk nu al de potentie om het gezamenlijk gebruik van de 23cm-band beter te reguleren. Daartoe is dus geen WRC-actie nodig.

Over Agentschap Telecom, CEPT, ITU en WRC

Op wereldniveau worden frequentiebanden toegewezen aan bepaalde diensten, waaronder de amateurdienst. Dat gebeurt binnen de International Telecommunication Union (ITU), een organisatie van de Verenigde Naties. De ITU organiseert ongeveer om de vier jaar een World Radiocommunication Conference (WRC). Zo wordt van 28 oktober tot 22 november van dit jaar de World Radiocommunication Conference 2019 gehouden. Tijdens deze conferenties worden studies naar frequentietoewijzingen besproken en toewijzingen uiteindelijk vastgesteld.

Op Europees niveau maken de Europese Unie (EU) en de European Conference of Post and Telecommunications Administrations (CEPT) afspraken over de verdeling van frequenties. De CEPT kent 48 deelnemende landen. Agentschap Telecom neemt namens het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken deel. De CEPT behandelt onder andere voorstellen van individuele lidstaten. Indien de lidstaten tot overeenstemming komen, kan zo’n voorstel als gezamenlijk CEPT-voorstel ingediend worden bij een WRC. Dat kan bijvoorbeeld ook gaan gelden voor het hier besproken voorstel voor de 23cm-band.

Meer informatie

• Het verzoek van de vijf Europese landen aan de CEPT-vergadering: MCP – AI10 – Proposal on AS-RNSS
• De officiële reactie van de IARU: IARU – AI10 – View on Amateur GNSS proposal
• Interessante achtergrondinformatie over de interferentieproblematiek: Potential Interference To Galileo From 23cm Band Operations