Verslag DATV-contest augustus 2021

Een flink aantal radioamateurs heeft afgelopen weekend weer deelgenomen aan de Reduced Bandwidth DATV-contest, waarvan hier een verslag. De nog steeds vrijwel brandnieuwe DATV-contest op 6m, 2m en 70cm kan zich verheugen in een grote belangstelling. Er waren geen bijzondere condities, volgens sommigen waren ze zelfs slecht. Toch zijn er over flinke afstanden verbindingen gemaakt. Zoals op bijgaand kaartje is te zien waren er vooral veel noord-zuid-verbindingen. Terwijl enkele jaren geleden maar een enkel station met ATV in het noorden te vinden was tel ik er nu wel 10.

Hoe win je de DATV-contest?

Hoe win je een contest, en in het bijzonder, hoe win je een DATV-contest? Daar moet ik eerst een disclaimer bij plaatsen. Het gaat me niet om het winnen, althans niet van anderen. De eerste plaats gun ik graag aan iemand anders. Vooral van mezelf winnen, zoveel mogelijk verbindingen maken, elke keer iets beter, daar gaat het mij om. Maar deze keer was de verbetering spectaculair. Bij het experiment in augustus 2020 kon ik alleen enkele lokale stations werken. Aangezien het puntentotaal de som van de gewerkte afstanden is (en in ATV-contesten tellen ook enkelzijdige verbindingen) was het puntentotaal slechts 140. In april 2021, de eerste echte DATV Reduced Bandwidth Contest, waren de punten al opgelopen tot 564. Toen kon ik al enkele stations op 80 km afstand werken. Maar deze keer ging het echt van kiet. Nu lukte het om bijvoorbeeld Amstelveen, Tilburg en noord-België te werken. Afstanden tot 245 km op 2m en 237 km op 70cm. En ook voor mij record aantal punten van 1891.

Leer van de besten

Wat was er anders? Om te beginnen is de antenne geoptimaliseerd. Voorheen werkte ik met een 2m antenne. Dat was uiteraard op 2m. Maar ook op 70cm, want een andere antenne was er niet. En een 2m-antenne is beter dan helemaal geen antenne. De VSWR op 70 was prima, en stations werken lukte ook. Maar nu heb ik de antenne vervangen door een dual-band 2/70 antenne met 11/25 elementen. Want op mijn dak past nog steeds maar één antenne. Daarnaast is er mast-voorversterker gekomen. Dat op advies van Jaap, PA0T. Jaap gaf ook het advies met SDRAngel te ontvangen. Dat deed ik voorheen met de Minitiouner. Dat is een ongekend goede ontvanger, veel beter dan SDRAngel met een dongle in een test via bijvoorbeeld QO-100. Maar aardse verbindingen hebben veel meer QSB. En daar is SDRAngel juist erg goed in. Dat en soms heel veel geduld maken dat je verre stations uiteindelijk toch uit de ruis kunt plukken.

Apparatuur testen, helpt dat?

Het is altijd een goed idee om je apparatuur ruim van tevoren te testen. Dan heb je nog tijd om problemen aan te pakken. Niet dat het altijd helpt. Bij beide contesten had ik de apparatuur met een andere amateur getest. Maar in beide contesten ging het op minuut één al mis. De eerste keer hield de LDMOSFET in de eindtrap er meteen mee op. De tweede contest begon met een zwart scherm van de PA-monitor, zodat ik het zonder SWR of PA-temperatuur moest doen. Gelukkig was er nog de aparte stroommeting op de 50V-voeding. En met je handen kun je ook wel voelen of de temperatuur uit de hand loopt.

Zendvermogen

Het zendvermogen is hier niet zo groot. 40-60W, dan houdt het wel zo’n beetje op. De zelfgebouwde eindtrappen voor 2m en 70cm kunnen rond de 300W CW maken. Maar voor DATV wil je lineair blijven en is het maximale vermogen uit die eindtrappen maar zo’n 20% van het maximale CW-vermogen. Misschien 25% als je de schouders (spectral regrowth) op laat lopen tot -25 dB. Daar komt bij dat het bias-circuit voor de 70cm-PA erg temperatuurgevoelig bleek. Daardoor werd die steeds minder lineair naarmate de temperatuur opliep. Dan moest ik de uitzending onderbreken, want het signaal werd er niet mooier op. Daardoor is het ook minder goed decodeerbaar.

Verslag DATV-contest

Er waren weer een groot aantal stations QRV. Sommigen gedurende korte tijd, maar anderen vrijwel de hele dag. Alleen ’s nachts was het stil op de chat. Want de dxspot van de BATC werd verder druk gebruikt, vooral voor 2m en 70cm. Om 12:00 UTC ging het meteen van start. De condities waren niet direct om over naar huis te schrijven. Toch werden al flinke afstanden gewerkt. Vooral Patrick, ON1BTE en Jack, PA0BOJ waren zeer actief. Sommige verbindingen lukten gelijk, soms was het een tijd lang volhouden, soms ging het gewoon niet. Maar in het algemeen is er weer flink geëxperimenteerd. Een van de opvallende zaken voor mij is hoeveel QSB er op een DATV-signaal kan zitten en hoeveel verschillende soorten QSB. Vliegtuigscatter, windmolens en waarschijnlijk ook atmosferische QSB. Ook reflecties en multipath-effecten kunnen hier een rol spelen.

Ontvangst met SDRAngel en RTLSDR-dongle

In dit filmpje zie je de ontvangst van PE1ORG met SDRAngel over een afstand van 74 km. Let vooral op de bursts, die telkens langskomen in de waterval. SDRAngel pikt daar telkens wat data uit op, zoals helemaal rechts in het scherm achter speed te zien is. Uiteindelijk is er een volledig beeld.

6 meter

Wat er op 6m gebeurde was niet te zien in dxspot. Maar bij navraag is er waarschijnlijk alleen rond Amsterdam wat activiteit geweest. Daar valt dus nog heel wat te halen. Kennelijk hebben nog niet veel amateurs hun spullen voor 6m op orde. Daaronder overigens ik zelf ook. Nog geen antenne en nog geen versterkers. Maar ook daar wordt aan gewerkt.

Meer informatie

• Ontvang DATV eenvoudig en goedkoop met SDR-Dongel en SDRAngel
• DATV experiment fantastisch
• Experimenteren met RB-TV
• Portsdown transmitter introductie
• Portsdown DATV-zender
• Minitioune software
• Minitioune hardware