Historische QSL kaarten, de kracht van het verzamelen

In Electron is met regelmaat een oproep van Gerard PA1AT te vinden. Een oproep dat Gerard graag uw collectie QSL kaarten over neemt wanneer u erop uitgekeken bent. Deze interesse voor QSL kaarten is bij PA1AT al in 1974 ontstaan en is inmiddels uitgegroeid  tot een flinke Historische QSL kaarten verzameling.

Opa geeft Gerard een stapel kaarten

In 1974 kreeg Gerard van zijn opa een stapeltje radio kaarten welke hij had gekregen bij een verzameling ansichtkaarten die hij weer verzamelde. Opa vertelde dat deze radio kaarten afkomstig waren van radioamateurs die met behulp van deze kaarten onder elkaar gegevens uitwisselden over hun radio verbinding en dat die radioamateurs in de jaren twintig en dertig pioniers waren op het gebied van radio. Maar als jongen van 14 had hij andere dingen aan zijn hoofd, hoewel radio al een hobby was waar hij als jongen van 10 jaar bij “de padvinderij” bekend mee was door een hopman die ook zendamateur was. Hij heeft hem de eerste schreden bijgebracht van morse-telegrafie.

QSL kaarten belangrijk voor de radioamateur

De gekregen QSL kaarten waren van een aantal amateurs uit het noorden van Nederland, o.a. uit de stad Groningen. Dat was dichtbij want Gerard is opgegroeid in de omgeving van Groningen. Met de QSL kaart in zijn hand heeft hij destijds de bewuste amateurs opgezocht. Meestal verbaasd, maar ook toeschietelijk mocht hij binnen komen. Natuurlijk naar de shack of radio kamer. Veel amateurs hadden een grote ruimte vol met “radio” met heel veel QSL-kaarten aan de muur. Toen besefte hij hoe belangrijk die QSL kaarten voor hen zijn! Verre verbindingen, afstandsrecord, first QSO’s, aparte landen in de meest extreme uithoeken van de wereld. De QSL kaart was een waardevol bezit, waar geschiedenis in zit en zat. Dat was voor Gerard de aanleiding om die historie vast te gaan leggen. QSL kaarten van station uit de periode voor 1929 zijn zeer interessant.

Meestal verbaasd, maar ook toeschietelijk mocht hij binnen komen

Ook kaarten van 1929, toen de prefix PA0 werd uitgegeven, na het behalen van het examen, onthullen merkwaardige informatie. Kaarten uit het voormalig Nederlands Indië (roepletters met PK en OD) zijn een welkome aanvulling op de geschiedenis. Maar ook de QSL-kaarten van luisteramateurs (NL en PA) zijn nu in zijn collectie opgenomen. Daar er ook speciale PA0 calls uitgegeven werden (nu PA6) hebben ook deze QSL kaarten een prominente plaats in de collectie. Verder zijn er documenten, zendamateur gerelateerd, zoals uitnodigingen voor bijeenkomsten, oude zendvergunningen, PTT-mededelingen. Ook foto’s, teveel om allemaal uiteen te zetten zijn aanwezig en gedocumenteerd.

Historische QSL kaarten collectie

Maar hoe krijg Gerard een een collectie zoals deze nu is? Gerard is in contact met veel amateurs en zo hoort hij of amateurs kaarten willen wegdoen of over radioamateurs die ons helaas zijn ontvallen. Ook via verschillende contacten krijgt hij veel informatie. Maar ook door heel regelmatig zijn bekende oproep in Electron te laten plaatsen. Die oproep levert veel reacties op.

En toen Gerard zelf uit mocht komen heeft hij veel verbindingen gemaakt en op deze manier kaarten gekregen. In de jaren tachtig waren er veel PA0’ers actief wat veel kaarten voor de collectie heeft opgeleverd. Maar QSL kaarten van de periode voor de oorlog waren voor hem nog waardevoller. Er werd toen veel meer informatie via QSL kaarten uitgewisseld. Men beschreef hoe de zender was gemaakt, hoe de antenne constructie was gemaakt, welke landen en continenten er waren gewerkt etc. Maar hoe krijg je die QSL kaarten?

1996 voor het eerst aanwezig op de Dag voor de RadioAmateur

In 1996 is Gerard voor het eerst met de toen aanwezige collectie naar de Dag voor de RadioAmateur gegaan. Er was direct veel belangstelling voor de collectie. Vragen in de trant;  ‘heb je mijn PA0-QSL kaart al?’ of ‘ wat doe je met zoveel QSL kaarten?’ werden veelvuldig gesteld. Dan heb je de belangstellenden precies waar ze moet zijn.

Heb je mijn PA0-QSL kaart al?
Wat doe je met zoveel QSL kaarten?

Zo zijn er ook veel collecties met QSL kaarten gedoneerd. In de afgelopen 46 jaar heeft Gerard vele kilo’s aan kaarten gekregen. Vaak aangevuld met documenten, foto’s, publicaties in en uit kranten etc.

Voorkeur voor Nederlandse QSL kaarten

Voor Gerard ligt de voorkeur bij Nederlandse QSL kaarten van PA0-ers en QSL kaarten met de prefixen PI, PA6, PK, EN0, NL en PA-(SWL). Buitenlandse QSL kaarten worden gesorteerd en uitgezocht op bijzonderheden en soms als “speciaal” bewaard. Wat over blijft gaat, waar Gerard van weet wat zij nog nodig hebben, naar het QSL Imperium van de DokuFunk: Das Dokumentationsarchiv zur Erforschung der Geschichte des Funkwesens und der elektronischen Medien Internationales Kuratorium QSL. Daar is nog een veel grotere collectie kaarten te zien. Zij kijken ook wat Gerard nog mist en sturen hem indien ze die tegenkomen deze kaarten.

Op dit moment heeft Gerard nog niet alle QSL kaarten van alle ooit uitgegeven PA0-calls. Maar hij weet wel welke er ontbreken. Inmiddels is ruim 87% van de uitgegeven PA0 calls in de vorm van een QSL kaart aanwezig. Dat resulteert in een goed gedocumenteerde en gedigitaliseerde database. Gelet op het brede scala van kaarten waarin Gerard is geïnteresseerd heeft hij nu ruim 15.000 verschillende QSL kaarten in zijn historische QSL-kaarten archief.

Emotionele verhalen

Bij een lezing of de DvdRA worden de kaarten op een leuke manier gepresenteerd en dat levert soms emotionele verhalen op. De bezoeker kan zelf door de collectie bladeren. Zijn oudste QSL kaarten dateren van 1924. Voor 1918 verstuurde men vaak een brief met ontvangst-informatie. QSL bureaus waren er toen nog niet en de verzending ging vaak via amateurs, maar ook via bijeenkomsten werden ze uitgewisseld.

In de loop der jaren heeft de Historische QSL kaarten collectie bijgedragen aan diverse artikelen voor publicatie in boeken, tijdschriften en de database van PA0AGF. Gerard krijgt vaak vragen om een kopie van een kaart te sturen omdat een familielid die call had. De collectie blijft bij Gerard, zolang hij het nog aan kan. Gelukkig gaat de collectie niet verloren omdat testamentair is vastgelegd wat er met de collectie gaat gebeuren als Gerard ermee gaat stoppen.

Bent u geïnteresseerd en wilt u er meer over weten?
Of wilt u uw collectie afstaan?
Neem contact op met Gerard en hij zal u enthousiast te woord staan.

Gerard is onze nationale conservator en beheerder van de historische QSL kaarten collectie.

Graag uw verzoek aan Gerard Nieboer PA1AT sturen via pa1at@veron.nl