Zendmasten onder vuur: de angst voor 5G en corona
Via sociale media wordt nepnieuws verspreid over een vermeend verband tussen de corona-crisis en het 5G-netwerk. Al langer bestaat er ongerustheid over de uitrol van 5G, de nieuwe telecomstandaard die gaat zorgen voor nog sneller mobiel internet. Sommigen menen dat het nieuwe 5G-netwerk de gezondheid schaadt. Ondanks dat overheden, gesteund door wetenschappelijk onderzoek, uitleggen dat het nieuwe netwerk aan alle eisen voldoet, blijft het verzet aanhouden.
De laatste tijd neemt dat verzet echter gevaarlijke vormen aan. Door de suggestie te wekken dat de huidige corona-pandemie samenhangt met de uitrol van het 5G-netwerk, wordt angst en boosheid aangewakkerd. Dat leidt bij sommigen tot heftige reacties. Zo worden de laatste weken herhaaldelijk vernielingen aan de 5G-infrastructuur aangebracht. Dit begon in Engeland, maar komt inmiddels helaas ook in Nederland voor.
De corona-verspreiding en 5G
Er bestaan meerdere varianten van de vermeende relatie tussen de verspreiding van het coronavirus en 5G. Een daarvan is het verhaal dat 5G-straling het immuunsysteem van de mens zodanig verzwakt, dat de verspreiding van het virus aan kans krijgt. Omdat het Chinese Wuhan als eerste het 5G-netwerk zou hebben uitgerold, is juist daar de uitbraak begonnen, aldus het verhaal. Dat dat niet waar is, lijkt bij de gelovigen geen rol te spelen. De verhalen gaan een eigen leven leiden en lokken heftige reacties uit. Begin april leidde dat onder andere tot het in brand steken van 5G-zendmasten in de Britse steden Liverpool, Birmingham en Melling. Inmiddels steekt dit soort vandalisme ook in Nederland de kop op. Zo zijn in het Brabantse Liessel en Oudenbosch, en in de stad Groningen zendmasten in brand gestoken.
De vernielingen aan de zendmasten vormen een serieus veiligheidsrisico. Immers, door het onklaar maken van de zendinstallaties, is mobiele communicatie rondom de vernielde masten niet meer mogelijk. Hierdoor kunnen in geval van nood de hulpdiensten mogelijk niet bereikt worden, wat ernstige gevolgen kan hebben. De overheid neemt dit hoog op. Zelfs de minister van Justitie en Veiligheid, Ferdinand Grapperhaus, en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) hebben zich hierover uitgelaten. De minister heeft onder andere de daders serieuze straffen in het vooruitzicht gesteld.
Sociale media, waaronder YouTube en Facebook, proberen inmiddels de desinformatie over de relatie tussen 5G en de corona-pandemie te verwijderen. De vraag is echter of dat lukt, gezien de uitgestrektheid van het internet. Daar komt nog bij dat het kwaad al is geschied.
Internationale blootstellingslimieten
Het 5G-netwerk dient, net zoals alle andere systemen die elektromagnetische straling veroorzaken, te voldoen aan internationale richtlijnen. Deze richtlijnen definiëren onder andere de blootstellingslimieten. Deze geven aan wat de totale hoeveelheid EM-straling mag zijn waaraan mensen mogen worden blootgesteld zonder gezondheidsschade op te lopen. Dat betekent dat de signalen van alle EM-bronnen bij elkaar opgeteld onder de blootstellingslimieten moeten blijven.
De International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) stelt deze limieten vast. In 1998 publiceerde zij voor het eerst haar richtlijnen. Regelmatig toets zij of de blootstellingslimieten nog actueel zijn. Indien nodig volgen er aanpassingen. Kort geleden bracht zij nog een update uit waarover wij toen publiceerden. Veel landen in de wereld volgen de richtlijnen van de ICNIRP, zo ook Nederland.
De ICNIRP is onafhankelijk van commerciële en nationale belangen. Om die onafhankelijkheid te waarborgen, vertegenwoordigen haar leden niet hun land van herkomst. Ook mogen zij geen baan hebben die hun wetenschappelijke onafhankelijkheid zou kunnen schaden. De financiering van de organisatie komt uit subsidies van nationale en internationale openbare instellingen, niet van commerciële bedrijven.
Onderzoek van Agentschap Telecom
In Nederland is Agentschap Telecom (AT) de organisatie die de naleving van de richtlijnen controleert. Zij doet dat onder andere door zelf metingen uit te voeren. Samen met het RIVM publiceerde AT in januari 2020 het rapport “Verkenning van de blootstelling aan elektromagnetische velden afkomstig van 5G-systemen“. Hierin wordt geconcludeerd dat op basis van de huidige wetenschappelijke literatuur en eigen metingen de blootstelling van het publiek aan EM-straling door het 5G-netwerk binnen de vereiste limieten ligt. Daarnaast geeft het agentschap aan om gedurende de verdere uitrol van 5G te blijven controleren. Op deze manier wil het agentschap blijvend duidelijkheid bieden over de huidige en verwachte veldsterktes op 5G-locaties en hoe deze waarden zich verhouden tot de geldende blootstellingslimieten.
Meer informatie
Er verschenen inmiddels vele artikelen in de media over de vermeende relatie tussen de verspreiding van het coronavirus en het 5G-netwerk. We noemen er hier slechts enkele.
- NRC, 6 april 2020: De 5G-gekte wordt gevaarlijk
- Volkskrant, 6 april 2020: Britten belagen telefoonmasten, YouTube verwijdert complotvideo’s over 5G en corona
- Volkskrant, 11 april 2020: NCTV waarschuwt voor ‘extremistische protestacties’ door 5G-tegenstanders die vrezen voor coronavirus
- Computable, 7 april 2020: GSMA ontkent verband tussen 5G en coronavirus
Ook over de blootstellingslimieten van de ICNIRP en de toepassing daarvan op 5G bestaan veel publicaties. We noemen hier weer enkele.
- Agentschap Telecom, 21 januari 2020: Veldsterkte 5G binnen de limieten
- RIVM en Agentschap Telecom: Verkenning van de blootstelling aan elektromagnetische velden afkomstig van 5G-systemen
- VERON.nl, 20 maart 2020: Nieuwe ICNIRP-aanbeveling over blootstelling aan EM-velden
