Schepen verdwenen van de elektronische kaart
AIS weergave in 3D van een haven
“In de monding van de Waalhaven in de Nieuwe Maas te Rotterdam verdwenen al enige tijd schepen van de elektronische kaart. Havenbedrijf Rotterdam en schippers tastten volledig in het duister naar de oorzaak hiervan.“
Zo berichtte “Ontwikkelingen in de ether 3 2018” eerder dit jaar. Maar door recente berichtgeving over de US Coast Guard die waarschuwt voor het gebruik van LED lampen blijkt dit actueler dan ooit.
In het drukke Rotterdamse havengebied, waarvan de Waalhaven deel uitmaakt, is het belangrijk dat je weet waar iedereen is. Want een schip dat via AIS automatisch zijn positie en gegevens uitzendt – en daardoor op de elektronische vaarkaart zichtbaar is – verhoogt niet alleen de veiligheid. Maar het verkort bijvoorbeeld ook de wachttijden voor de lig- en wachtplaatsen. En wat te denken van schepen die gevaarlijke stoffen laden en lossen? Of passagiersschepen? Deze worden continu in de gaten gehouden. Valt zo’n schip weg dan kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan.
Wat is AIS?
In een havengebied kun je met uitsluitend radarsystemen slechts een beperkt overzicht krijgen. Er is vaak teveel bebouwing. Denk aan hoge installaties om schepen te laden en lossen. Maar ook veel “slagschaduw” voor radar door grotere schepen en stapels containers. En vergeet ook bruggen niet. Om dit probleem op te lossen wordt wereldwijd het “Automatic Identification System” (AIS) gebruikt.
AIS communiceert op Marifoon frequenties 161.975 MHz en 162.025 MHz. Het systeem zendt onder andere een identificatie en een plaatsbepaling uit. Daardoor weet niet alleen de haven autoriteit, maar ook omvarende schepen wie wanneer waar vaart en waarheen met welke snelheid. Cruciale informatie in een druk bevaren havengebied. Hoe sneller een vaartuig beweegt, hoe frequenter AIS berichten de ether in gaan. Voor zeer snelle schepen zelfs om de 2 a 3 seconden.
Storing van de AIS frequenties
Uit eerdere metingen van de VERON EMC-EMF Commissie is al gebleken dat LED-verlichting tot in de luchtvaartband kan storen. Dus het is niet verrassend dat LED lampen ook AIS kunnen storen.
Tijdens een onderzoek ontdekten de inspecteurs van Agentschap Telecom al snel dat de frequentieband voor AIS-signalen verstoord werd. En na diverse peilingen in de omgeving van de Waalhaven kwamen zij uit bij een kunstwerk. In een atelier ter hoogte van de monding van de Waalhaven had een kunstenaar een kunstwerk gemaakt met behulp van ledlampjes. Al deze lampjes bleken samen met de voeding de sleutel te zijn tot de oplossing. Want ledlampjes zijn weliswaar zuinig, maar als je niet de juiste koopt of ze onjuist installeert veroorzaken ze een hoop problemen. In dit geval werden dus de frequenties van de AIS-band verstoord.
LED lampjes uit en de schepen verdwenen niet langer…
Zo is het probleem van de verdwenen schepen in de Rotterdamse Waalhaven opgelost. Maar ook uit het Amsterdamse havengebied ontvangt het Agentschap regelmatig meldingen van verstoringen van de AIS-ontvangst. Het AT is het onderzoek al gestart. En als er nieuws is, dan melden we dat.
