Satellieten redden en de wet ruimtevaartactiviteiten

Satellieten redden en de wet ruimtevaartactiviteitenStichting CAMRAS heeft een indrukwekkende staat van dienst op verschillende gebieden. En één daarvan is satellieten redden. Bijvoorbeeld de Triton-1 redding in 2013. Of de e-st@r-II redding in 2016. En dan de mooie INSPIRE-2 en UNSW-EC0 reddingen in 2017.

Dus waarom niet doorpakken en bijvoorbeeld D-Star ONE Phoenix proberen te redden? Immers, die ging afgelopen april helaas volledig de fout in.

Nou, er blijken de nodige juridische haken en ogen aan satellieten redden te zitten. Immers, we hebben het over de ruimte. Dus aardse wetgeving is niet van toepassing. Die stopt op 80 km (volgens NASA), 100 km (volgens juristen) of 120 km (volgens ruimtevaartingenieurs) boven het aardoppervlak. Of op 160 km als je de grens trekt bij het nog kunnen detecteren van sporen van de gassen die wij op aarde in- en uitademen. Maar die satellieten staan of cirkelen flink hoger. Dus daar is de wet ruimtevaartactiviteiten toch echt van toepassing.

De redders van Stichting CAMRAS hebben vorig jaar met het Agentschap Telecom over deze materie gesproken. En daar kwam goed advies uit naar voren. Je mag niet zomaar meer commando’s naar satellieten sturen. Immers, gaat het fout, dan ben je wel volledig aansprakelijk voor de vervolgschade. En per ongeluk een Cubesat uit zijn baan sturen op ramkoers naar het ISS wordt waarschijnlijk niet volledig door je verzekering gedekt. Daarnaast kan het mensenlevens kosten.

Voor buitenlandse satellieten komt het er eigenlijk op neer dat het betreffende land moet verklaren dat zij de volledige verantwoordelijkheid nemen voor dergelijke reddingsacties. Maar in de praktijk blijken dit soort verklaringen lastig te verkrijgen. Vandaar ook dat CAMRAS die D-Star One Phoenix en anderen even heeft moeten laten voor wat het is.

Voetnoot bij satellieten redden

Voor de goede orde. We hebben het hier over commando’s naar satellieten sturen om het ruimtevaartuig zelf aan te sturen. Bijvoorbeeld om iets aan de voortstuwing te veranderen. Of om antennes en/of zonnepanelen in of uit te klappen. Maar het in- en uitschakelen of gebruik van een transponder aan boord van de satelliet valt daar niet onder. Dat is normaal gebruik van de “payload” van de satelliet. En daar is de wet ruimtevaartactiviteiten gelukkig niet op van toepassing.