Met HackRF en GNU-Radio QRV op Qatar-Oscar 100

De ingebruikname van de geostationaire Qatar-Oscar 100 (QO-100) inspireert velen om op 13 cm actief te worden. Soms gebeurt dat met vrij creatieve oplossingen. Zo ook die van Severin, DL9SW. Op 25 februari demonstreerde hij tijdens de clubavond van OV München-Nord hoe hij HackRF en GNU-Radio inzet om op QO-100 QRV te zijn. Daarnaast gebruikt hij voordelige WIFI-componenten, zoals een WIFI-versterker en een WIFI-antenne.

Zendinstallatie

De gebruikte zendinstallatie bestaat uit de HackRF-hardware met daarachter een WIFI-versterker (Sunshans WS-1024). Deze combinatie realiseert een zendvermogen van 500 mW, wat ruim voldoende is om over QO-100 te werken. Als zendantenne wordt een 24 dBi parabolische WIFI-antenne ingezet. Een GNU-Radio-script, draaiende op een notebook, verzorgt de aansturing van HackRF en genereert de CW- en SSB-signalen.

Overigens meldt GI7UGV  op 28 februari via Twitter dat het hem gelukt is om zelfs zonder extra eindversterker met HackRF over de QO-100 te werken. Hij gebruikte slechts 30 mW vermogen in een schotelantenne met een diameter van 110 cm. Het SSB-signaal was zwak, maar verstaanbaar, aldus John, GI7UGV.

Ontvangstinstallatie

Voor de ontvangstinstallatie (10 GHz) gebruikt Severin een 80 cm schotelantenne voor satelliet-TV met een LNB. De ontvanger bestaat uit een eenvoudige RTL-SDR-dongle aangesloten op een notebook met GQRX SDR-software, eveneens gebaseerd op GNU-Radio.

Geïnteresseerden die zich eerst uitsluitend willen richten op de zendinstallatie, kunnen natuurlijk voor de ontvangst van de lineaire transponder van de QO-100 gebruik maken van een WebSDR. De bekendste is de WebSDR van de British Amateur Television Club (BATC).

HackRF en GNU-Radio

HackRF One is opensource-hardware voor het zenden en ontvangen van RF-signalen over een zeer breed frequentiebereik. Het frequentiebereik van de hardware loopt van 1 MHz tot 6 GHz en het uitgangsvermogen bedraagt 1 mW tot 30 mW, afhankelijk van de frequentie. De HackRF-hardware wordt middels USB met een computer verbonden. De bediening, de besturing en de signaalbewerking van de HackRF One gebeurt vervolgens volledig via software.

GNU-Radio is een opensource-softwarebibliotheek met modules voor signaalbewerking, bijvoorbeeld voor filtering en demodulatie. In combinatie met geschikte RF-hardware, zoals HackRF One, kan een compleet Software Defined Radio-systeem gerealiseerd worden. Voor geïnteresseerden is er een videocursus beschikbaar over Software Defined Radio (SDR) en HackRF op de website van de bedenker van HackRF.

Omdat HackRF open source is, zijn er inmiddels alternatieve aanbieders beschikbaar die soms voordeliger zijn dan de originele. Ook via de welbekende Chinese webshop zijn goedkope alternatieven beschikbaar.

Meer informatie

Voor meer informatie over de oplossing van Severin (DL9SW) verwijzen wij graag door naar zijn pagina op QRZ.com. Hier stelt hij onder andere de GNU-Radio-scripts voor het genereren van de CW- en SSB-signalen ter beschikking aan geïnteresseerden.