IARU-IWS = International Amateur Radio Union Intruder Watch Service
De International Telecommunication Union (ITU) heeft een aantal HF-banden aangewezen voor exclusief gebruik door radioamateurs. Het zijn de meterbanden: 10, 12, 15, 17, 20 en 40. “Exclusief” houdt in dat, op enkele (regionale) uitzonderingen na, alle ander gebruik dan voor amateur-communicatie illegaal is. Andere dan bovengenoemde door radioamateurs gebruikte HF-banden moeten we delen met andere diensten. Omdat het al decennia lang voorkomt dat niet-amateurcommunicatie de exclusieve amateurbanden verstoren heeft de IARU, nu alweer ongeveer 50 jaar geleden, een “Intruder Watch” ingesteld, de laatste jaren bekend als IARUMS (IARU Monitoring System). Omdat er soms een misverstand bestond over het doel van IARUMS heeft de IARU in 2024 besloten tot de naamswijziging in “IARU-IWS”. Hiermee wordt duidelijk aangegeven dat het doel is: indringers op te sporen en daarover te rapporteren.
IARU-IWS is zodanig opgezet dat het opsporen, en vooral het rapporteren, van de intruders zo uniform en gestructureerd mogelijk kan werken. In totaal hebben een dertigtal bij de IARU aangesloten amateurverenigingen zich gemeld om aan het intruder-opsporingsprogramma mee te doen. Een tiental daarvan rapporteert ook daadwerkelijk met grote regelmaat. Het hele proces wordt aangestuurd door de IARU-IWS coördinator. Momenteel is dat EA6AMM. Elke deelnemende amateurvereniging wijst een nationale coördinator aan die er voor zorgt dat de intrudermeldingen op afgesproken wijze worden aangeleverd aan de IARU-IWS coördinator. Elke radioamateur kan een waarneming van een (vermoedelijke) intruder melden aan de nationale coördinator, maar in de praktijk komen de meldingen voor het merendeel van een kleine vaste groep vrijwilligers-radioamateurs. Zo is ook het geval in Nederland.
Melding/waarneming
De melding/waarneming van een intruder wordt allereerst vastgelegd in een rapport, dat maandelijks door de nationale coördinator naar de IARU-IWS coördinator wordt verzonden. Ook plaatst de nationale coördinator de melding doorgaans op een besloten berichtensysteem waarmee de collega-coördinatoren worden geïnformeerd. Tevens informeert de nationale coördinator de nationale toezichthouder telecommunicatie als blijkt dat de intruder vanuit eigen grondgebied opereert, in ons geval (Nederland) dus de RDI. In gevallen, waarin dit niet mogelijk is of niet tot een oplossing leidt, onderneemt de IARU-IWS coördinator andere maatregelen om te bewerkstelligen dat de intruder ophoudt met de ongewenste uitzendingen op de amateurbanden. In een aantal situaties bleek dat goed overleg tot een oplossing van het probleem kon leiden, kortweg omdat de intruder zich niet bewust was van de ongewenste situatie.
Intruders
Het soort intruders is nogal divers. Je hebt omroepzenders die vaak onbewust als gevolg van een storing in hun systeem harmonische frequenties in de amateurbanden neerzetten. Een melding kan in zo’n geval al snel tot een oplossing leiden. Daarnaast heb je omroepzenders die opereren vanuit landen met een regime dat het niet zo nauw neemt met internationale regels of afspraken: daar valt helaas weinig anders mee te beginnen dan permanent in het schandeblok plaatsen. Ook in de scheepvaart en dan met name in de visserij wordt wel misbruik gemaakt van de amateurfrequenties voor de onderlinge communicatie of met de wal. Dit wordt na meldingen vanuit de IARU-IWS doorgaans goed aangepakt door de nationale autoriteit waaronder het vaartuig is geregistreerd. Dan heb je nog de communicatie die voortkomt uit militaire activiteiten: radar (OTHR), allerlei vormen van digitale transmissies en ook nog “gewone” RTTY- en CW-berichtenkanalen. Omdat deze militaire activiteiten worden ingegeven door het belang voor de nationale veiligheid, blijken zij gewoon hun gang te kunnen gaan. Geen autoriteit die daar tussenkomt, jammer maar waar.
Newsletter
Maandelijks worden alle door de coördinator IARU-IWS ontvangen rapporten van de nationale coördinatoren samengevat in een “Newsletter IARU-IWS”. Naast een opsomming in droge tabellen bevat deze Newsletter ook illustratieve informatie zoals screenshots en audiovisuele voorbeelden van uitzendingen door intruders. In voorkomende gevallen worden daarin ook mededelingen omtrent successen gedaan. De IARU-IWS Newsletter is ook te lezen via de VERON website. Meldingen omtrent (vermoedelijke) intruders kunt u doorgeven aan Ruud Ivens (PG1R), VERON Coördinator IARU-IWS, via iws@veron.nl. Ook kunt u via dat e-mailadres algemene vragen over intruders stellen.
