Dat de VERON zitting heeft in een overleg met Agentschap Telecom (Amateuroverleg) weet bijna elke radiozendamateur. Maar dat de VERON EMC-EMF commissie een stem heeft bij het NEC-EMC overleg en actief lid is van de EMC-ESD vereniging is niet zo algemeen bekend. Lees meer
Op de openingsdag van de HamRadio beurs in Friedrichshafen gaf Don Beattie G3BJ, President van de IARU Region 1 een toespraak. Opmerkelijk in deze toespraak was Beattie’s uitspraak over het beschermen van ons frequentiespectrum. Daarmee bedoelde hij storing door elektrische apparaten en noemt voorbeeld zoals zonnepaneelinstallaties, windturbines, VDSL+ modems en draadloze laadinrichtingen.
Zo vertelt Beattie dat het raar is dat er frequenties zijn met daarin allocaties voor radiozendamateurs, als die niet gebruikt kunnen worden door storing. Lees meer
Na een nieuwe voorzitter voor de PR-Commissie, benoemde de Verenigingsraad afgelopen zaterdag ook een nieuwe voorzitter voor de EMC-EMF Commissie, André Canrinus PA3FIS. Hij volgt daarmee Jan Janssen PAØJMG op. Wij stellen André aan je voor.
André is lid van de VERON sinds de jaren ’80. Hij werd besmet met het radiovirus toen hij als 13-jarige, het eerste deel zocht van een elektronica project (SIBAT, Simpele Bijna Alles Tester). De plaatselijke boekhandel wist diegene die ook dit elektronicablad kocht. Eenmaal aangebeld, bleek hij inderdaad deel 1 te hebben. Daarna is hij André’s mentor geworden en kwam hij na die tijd daar heel vaak om printjes te etsen, leren solderen, etc. Hij was zendamateur en André is daarna luisteramateur geworden, NL6761. “Praten kan altijd nog, leer eerst maar eens goed luisteren, dat is veel belangrijker”, waren zijn wijze woorden. En dat deed André.
In die tijd heeft André veel ontvangers zelf gebouwd en van zijn eerste verdiende centen een kortegolfradio gekocht (DX-160 Realistic), die hij nog altijd heeft! Pas vele jaren later, getrouwd, verhuisd, andere werkgever, heeft hij de radiohobby weer opgepakt en uiteindelijk zijn A-machtiging gehaald. Veelvuldig heeft hij zelfbouwprojecten gedaan of transceivers (na)gebouwd. Op de kortegolf is hij met een QRP-transceiver (CHN 80/40/20) begonnen. Zijn eerste verbinding (wel zeer moeizaam) werd gemaakt met een Nederlandssprekende zendamateur in Canada, met slechts 5 Watt!
De Realistic DX-160 kortegolfradio
Na een poosje er tussenuit te zijn geweest (wat je om je heen vaker hoort: verhuizen, kinderen, drukke baan, etc.) heeft hij enkele jaren geleden weer eens de spullen aangezet. Enorm geschrokken van de QRM ben werd hij met de neus op de feiten gedrukt. Helaas zijn de HF-banden de oude niet meer. Graag wilde André daar zijn steentje aan bijdragen om dit in de toekomst te kunnen verbeteren voor luister- en zendamateurs. Hij werd lid van onze EMC-EMF Commissie.
Van 1993 tot 1998 was hij Test Engineer bij Telefication. Daar voerde hij zelfstandig EMC-metingen uit aan en radiometingen aan telecommunicatie-apparatuur, inclusief de bijhorende rapportage
Hij was Senior Test Engineer van 1998 tot 2009 bij D.A.R.E!! Consultancy. Dat hield in het testen en meten aan een ruime pluimage van apparatuur en installaties voor de EMC-richtlijn, laagspanningsrichtlijn, automotive richtlijn en de Radio en Telecommunicatie richtlijn. Het adviseren bij een EMC-probleem en het geven van cursussen op het gebied van EMC richtlijn, laagspanningsrichtlijn en automotive richtlijn. Ook was hij spreker op nationale beurzen en op EMC-bijeenkomsten.
André is nu zelfstandig ondernemer. In 2009 richtte hij Canrinus Consultancy op. Een onderneming die – geheel onafhankelijk- bedrijven in Nederland en daarbuiten adviseert op gebied van EMC en elektrische veiligheid (LvD). Van print lay-out tot complete installaties. Maar ook storingsoplossingen indien een product bij de officiële instanties wordt afgekeurd, behoort tot de mogelijkheid. Ook heeft hij een eigen pre-compliance testlab opgebouwd waar zijn klanten ook graag en veel gebruik van maken. Verder geeft André regelmatig trainingen over EMC en LvD.
Zoals je kunt lezen is André zéér deskundig er ervaren op EMC-gebied. De VERON is dan ook erg verheugd dat hij de taak van voorzitter van de EMC-commissie op zich heeft genomen. Zeker in een tijd waarin storingen op amateurbanden een steeds grotere bedreiging voor onze radiohobby is.
Wij bedanken Jan Janssen PAØJMG voor zijn inzet op EMC-gebied en alle uren die hij als vrijwilliger voor de VERON aan EMC heeft besteed. Jan blijft wel aan als lid van de EMC-EMF Commissie.
Storing door PLC, Power Line Communication, is nog steeds een storingsbron die veel radioamateurs een doorn in het oog is. De VERON EMC-EMF Commissie meldde in Electron september 2013, dat zij overleg met KPN over gevoerd hebben over de modellen van KPN die storing op de amateurbanden veroorzaken. Uitkomst was dat KPN op de DVS modellen die geen notches voor de amateurbanden hebben en storing veroorzaken, passende maatregelen neemt zodat er wel notches voor de amateurbanden aanwezig zijn.
Namens de VERON informeerde HB-lid Peter Zwamborn PE1GEX bij KPN over de klachtenafhandeling van de storende PLC-adapters. Hij ontving van KPN de volgende opgave:
Goed werk voor de radioamateurgemeenschap wordt erkend en beloond. Koos Fockens, PAØKDF, ontvangt van The YASME Foundation de prestigieuze Excellence Award. Deze erkenning gaat gepaard met een geldbedrag als stimulerende prijs.
OM Koos verricht belangrijk werk binnen onze VERON EMC-EMF Commissie. Zijn onderzoek en metingen aangaande storing in amateurbanden zijn een belangrijke bijdrage aan de wereldwijde strijd die de VERON en haar zustervereniging voeren tegen PLC storing. Het bekende internet via het stopcontact.
Het VERON hoofdbestuur en de EMC-EMF Commissie feliciteren OM Koos van harte met deze mooie prijs.
Met enige regelmaat krijgen we vragen van radioamateurs die zonnepanelen willen aanschaffen, maar zich afvragen of dit niet ten koste kan gaan van de hobby door storing. Wat is eigenlijk de kans op ongewenste storing? De specialisten van onze EMC-EMF Commissie leggen uit.
Storing door zonnepaneelinstallaties wordt in het algemeen veroorzaakt door het schakelen van het gelijkspanningscircuit van de inverter of omvormer [1,2]. Of er storing zal optreden is afhankelijk van de gebruikte inverter(s), de installatie van de bekabeling. Ook de afstand tot de antenne(s) van de amateur is van belang. De bekabeling van de panelen naar de omvormer(s) dient zo kort mogelijk zijn, niet alleen om vermogensverlies in het gelijkstroom circuit te voorkomen maar ook om de kans op lussen te verkleinen en daarmee het gedrag als antenne. In Duitsland worden daarom de inverter bij voorkeur direct bij de panelen geplaatst.
De storing door de inverter kan ontstaan omdat de fabrikanten geen of onvoldoende filtering toepassen aan de DC (gelijkstroom) kant. Men verwijst wel naar de standaarden van de EN 61000 serie, maar de emissielimieten van 0,15 MHz – 30 MHz zijn nog “informatief”! *
* En vooral bedoeld voor vermogens distributie aan de AC (wisselstroom) kant. De DC kant wordt helemaal niet meegenomen!
Mede door de inbreng van de IARU en de VERON worden nu limieten ingevoerd en de meetmethode voor geschakelde voedingen voorgeschreven. Bij deze aanpassing wordt nog geen rekening gehouden met storing door “Optimizers”. Dit zijn DC-DC inverter die per 1 tot 3 panelen worden toegepast om de Maximum Power Tracking te optimaliseren.
Het probleem voor ons amateurs is dat de installateurs van zonnepanelen niet bekend zijn met deze problematiek. Als je er naar vraagt krijg je meestal als antwoord: “nog nooit van gehoord”! Een fabrikant van inverters is wel duidelijk en adviseert géén zonnepanelen te installeren in de nabijheid van een amateur station.
Anderzijds zijn er ook installaties in gebruik die geen problemen opleveren!
De EMC-EMF Commissie inventariseert momenteel de probleemgevallen en vraagt amateurs die storing ondervinden dit aan de commissie te melden en aan het Agentschap Telecom! Aan de hand van deze meldingen hopen we u te kunnen adviseren bij de aanschaf van zonnepanelen.
Storing door zonnepanelen is makkelijk te herkennen, is er geen zon, dus na zonsondergang, dan is er ook geen storing!
VERON EMC-EMF Commissie
Literatuur:
1: Keyer, C., Timens, R., Buesink, F., & Leferink, F. (2014, September). In-Situ measurement of high frequency emission caused by photo voltaic inverters. In Electromagnetic Compatibility (EMC Europe), 2014 International Symposium on (pp. 74-78). IEEE.
2: Yoshioka, Y. (2014, May). CISPR limits for the Conducted Disturbances of DC ports of PV-GCPCs. In Electromagnetic Compatibility, Tokyo (EMC’14/Tokyo), 2014 International Symposium on (pp. 585-588). IEEE.
* En vooral bedoeld voor vermogens distributie aan de AC kant. De DC kant wordt helemaal niet meegenomen!
Het Agentschap Telecom (AT) heeft met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) 35 LED lampen met E27 fitting voor huishoudelijk gebruik onderzocht of zij voldoen aan de bestaande Europese normen.
Uit het onderzoek bleek dat van de 35 onderzochte LED-lampen voor huishoudelijk gebruik geen enkel product geheel aan alle wettelijke eisen voldeed. Bij 20 producten is de elektronische veiligheid onvoldoende. Omdat onder andere de verbinding van fase- en nulgeleiders niet aan de normen voldoet. Verder is bij 6 van de 35 lampen een overschrijding aangetroffen van de limiet voor zware metalen. Op de verpakking ontbrak bij 7 producten de CE-markering en de merk- en typeaanduiding. Slechts 1 product voldeed aan alle wettelijke administratieve eisen. Bovendien bleken 7 LED lampen niet aan de EMC eisen voor radiostoring te voldoen! Voor een totaal overzicht zie de: Factsheet LED-Lampen voor huishoudelijk gebruik.
“Vijf soorten lampen die via internet zijn verkocht en die niet aan de hoogspanningsproef voldeden, zijn inmiddels teruggehaald bij de kopers. Dat de overige onderzochte lampen niet aan alle Europese eisen voldoen, betekent niet dat consumenten deze lampen moeten weggooien of terugbrengen naar de winkel. Ze kunnen deze LED-lampen blijven gebruiken.”
“Alle bedrijven waar tekortkomingen zijn geconstateerd moeten de gebreken herstellen. Ook moeten de normen op het gebied van elektronische veiligheid strikter worden toegepast. In de loop van 2015 zullen inspecties uitwijzen of de fabrikanten gehoor hebben gegeven aan de aanwijzingen. En of alle LED-lampen aan de richtlijnen voldoen. Wanneer dat niet het geval is, zullen maatregelen worden genomen tegen de bedrijven die in overtreding zijn.”
Het is ons duidelijk dat lampen die direct gevaar kunnen opleveren voor de gebruiker worden teruggehaald. Maar waarom ook niet de lampen die niet aan de EMC eisen voldoen? Het gaat hier niet om administratieve tekortkomingen. Maar om lampen die storing veroorzaken waar we als radioamateur last van ondervinden.
Bron: Agentschap Telecom
VERON EMC-EMF Commissie.
Bekijk de inhoudsopgave van de meest recente editie.
Nu in de webshop.
Prijs: € 15,00 Ledenkorting: 20 %
