Propagatienieuws – week 7, 2025
Deze week in Propagatienieuws:
- HF: Solar Flux Index rond de 185:
- Tropo: Voorlopig geen noemenswaardige tropo;
- Sporadische-E: Wachten tot april;
- Meteoorscatter: Geen grote meteorenbuien;
- Aurora: Houd de Kp-index in de gaten;
- EME: Zaterdag de 8e een maximum.
Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).
HF
De Solar Flux Index (SFI) liep afgelopen week uiteen van 220 op maandag tot 182 op vrijdag. De zon was behoorlijk actief met van zaterdagochtend (1 feb.) tot zaterdagochtend (8 feb.) 27 M-klasse zonnevlammen. De meeste uitbarstingen deden zich voor in een cluster van actieve regio’s, die zich nu naar de westelijke rand van de zon en dus naar een positie beweegt die van invloed is op de aarde. In dit cluster zullen coronale massa-ejecties de aarde zeer waarschijnlijk raken. Het risico op coronale massa-ejecties in de richting van de aarde is verhoogd tot ongeveer het midden van volgende week.
HF-vooruitzichten
Voor de komende dagen blijft de Solar Flux Index rond de 185. Op de zon is momenteel een groot halvemaanvormig coronaal gat zichtbaar, en ook dat beweegt zich ook naar een op de aarde gerichte positie. De zonnewind uit dit gat zal wat toenemen en het magnetische veld van de aarde raken. NOAA heeft daarom een kleine geomagnetische stormwaarschuwing (G1) afgegeven voor de eerste uren op 10 februari. Over het algemeen liggen de voorspellingen van NOAA en USAF dicht bij elkaar en voorspellen onrustige geomagnetische omstandigheden met Kp-waarden tussen 3 en 4 eenheden voor de nieuwe week. De MUF zal variëren van circa 10 MHz aan het eind van de nacht en oplopen tot 35 MHz rond het middaguur. Dit betekent dat de bovenste banden tot 25 MHhttp://Kp-Indexz stabiel zullen zijn; 28 MHz is wat minder betrouwbaar.
Voor de geïnteresseerden in VLF is een video van Clint M0OXF de moeite waard. Zie blogspot van EI7GL https://ei7gl.blogspot.com/2025/02/a-look-back-at-long-wave-band-in-1991.html.
VHF en EME
Tropo
Bij St. Petersburg ligt een hogedrukgebied en daardoor tonen de kaarten op dxinfocentre deze dagen eens op noordelijke breedtegraden een uitgebreid gebied met verhoogde tropo. Voor onze regio is er voorlopig geen nomenswaardige tropo te verwachten. Neerslag op de voor regenscatter relevante hoogte is waarschijnlijk in de vorm van sneeuw en daardoor zal ook deze mode komende dagen weinig DX opleverent.
Sporadische-E
Voor Sporadic-E propagatie is het wachten tot april.
Aurora
In de nacht van 9 op 10 februari kan de Kp-index oplopen tot 5. Mocht er aurora mogelijk zijn dan is dat waarschijnlijk rond dat tijdstip. Houd de Kp-index dus in de gaten voor mogelijke zonnegebeurtenissen die poollicht kunnen veroorzaken.
Meteoorscatter
Komende week zijn er geen grote meteorenbuien. De volgende belangrijke meteorenregen, de Lyriden, zal pas actief worden in april. Tot die tijd zijn de kansen voor meteorscatter beperkt tot de periode voor zonsopgang met willekeurige meteoren.
EME
De declinatie van de maan bereikt zaterdag de 8e een maximum. Padverliezen zijn nog steeds laag, maar zullen de komende week toenemen. Dit betekent dat dit weekend, eindigend op vandaag de 9e, goede activiteit voor EME zou moeten opleveren, vooral op de GHz banden met lange maanvensters en hoge maanpiek. 144MHz hemelruis is matig dit weekend, eindigend vandaag de 9e, maar daalt naar laag voor de rest van de komende week.
Over zonnefluxindex, zonnevlekkengetal en Kp-index
De zonnefluxindex (SFI) is een maat voor de ionisatiegraad van de ionosfeer. De SFI heeft een waardenbereik van 50 tot 300. Lage waarden signaleren doorgaans slechte of matige HF-condities en hoge juist goede (een hoge MUF). Tijdens de piek van een zonnevlekkencyclus meten we waarden van meer dan 200, met kortdurende uitschieters naar 300.
Het zonnevlekkengetal is een maat voor de activiteit van de zon. Ook nu geldt, hoe hoger de waarde, des te gunstiger voor de HF-propagatie (op hogere banden). De zonneactiviteit kan als volgt ingedeeld worden aan de hand van het zonnevlekkengetal: laag: 0-30, gematigd: 30-60, hoog: 60-90, zeer hoog: 90-120, intensief: > 120.
De Kp-index is een maat voor de magnetische fluctuaties in de ionosfeer. Lage waarden zijn gunstig voor de HF-propagatie. Vanaf een waarde van 2 beginnen HF-condities te degraderen. Boven de 5 is er sprake van ernstige verstoring en vanaf 7 kunnen zelfs radio-blackouts voorkomen, waarbij HF-communicatie volledig uitvalt. Bij hogere Kp-indexwaarden (vanaf ongeveer 3) neemt de kans op aurora overigens toe.
De beste HF-condities op de hogere banden zijn dus te verwachten bij een hoge zonnefluxindex, een hoog zonnevlekkengetal en een lage Kp-index.
Over maximaal bruikbare frequentie (MUF) en kritische frequentie
De maximaal bruikbare frequentie (MUF) is de frequentie waarbij de verwachting is dat radiosignalen nog zullen reflecteren tegen de ionosfeer. Voor paden korter dan 3000 km zal de MUF lager zijn omdat de opstralingshoek steiler is, waardoor radiosignalen makkelijker door de ionosfeer heen dringen.
De frequentie waarbij nog reflectie optreedt terwijl de opstralingshoek 90 graden is (verticaal), heet de kritische frequentie.
Tom PC5D stelt het propagatienieuws samen. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit de volgende bronnen: het wekelijkse RSGB Propagation News, DX Info Centre, HF-Referat DARC, Poollicht.be, Make More Miles on VHF, Met Office en NOAA. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio-opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl.
VERON
VERON