PA0ASD in 1935 op 16 millimeter zwart-wit film vastgelegd

Enkele weken terug was onze algemeen voorzitter Remy Denker PA0AGF op bezoek bij het overbekende maar helaas inmiddels gesloten Jan Corver museum voor radiozendamateurisme. De conservator Cor Moerman PA0VYL gaf Remy tijdens dat bezoek een doos met daarin een 16 millimeter film over PA0ASD uit 1935.

Even voor de jongere lezers onder ons: de 16 millimeter film technologie is in 1923 op de markt gekomen. In tegenstelling tot de eerdere materialen die voor film gebruikt werden was het 16 millimeter materiaal onbrandbaar. Een hele vooruitgang in die tijd. Maar hoe bekijk je anno nu zo’n 90 jaar oude film?

Vacuüm verpakt en overgezet op video

Op de doos stond de mededeling dat de film vacuüm verpakt was. En ook dat deze film was overgezet op videobanden. Die banden lagen jammer genoeg niet in het museum. Maar na enig zoekwerk trof Remy op YouTube de bewuste film in digitaal formaat aan. En deze kunt u hieronder bekijken. Het zijn ruim 5 minuten radiogeschiedenis.

Het Amsterdamse PA0ASD amateurstation

Misschien denk je nu, “waar ken ik dat station toch van“? Welnu, PA0ASD was ook betrokken bij het volgen van de Snipvlucht in 1934.

Hoewel de KLM al in de twintiger jaren van vorige eeuw plannen had om naar Curaçao te vliegen, vond de eerste vlucht pas in december 1934 plaats. Er werd gevlogen met een ultramodern vliegtuig de Fokker F18, die speciaal was aangepast. Dat wil zeggen bijna alle stoelen werden verwijderd, extra benzine- en olietanks werden ingebouwd en de zendinstallatie werd nog eens goed nagekeken. Voor een aantal golflengtes die de piloten zouden gebruiken werden extra antennes gemonteerd. Deze speciale vlucht was een grote sprong voorwaarts. En het moest startpunt zijn van regelmatige verbindingen met de West.

De amateurs M. Smit PA0LR en W.F. Jacot PA0ASD hadden tijdens de aankomst van de inmiddels beroemd geworden Uiver (PH-AJU) in oktober 1934 al contact gelegd met de directeur van de KLM, de heren Plesman en de heer Aler (directeur van de vliegdienst). In verband met de uitvoering van de Snip-vlucht hadden Smit en Jacot aangeboden om de vlucht voor wat betreft de radiocommunicatie te volgen. De verbindingsdienst van de KLM zou uiteraard de verbinding met het vliegtuig onderhouden. Men wilde de KLM assisteren.

De PA0ASD shack kwam op een geschikte locatie buiten de stad

Vanaf dat moment werd alles in het werk gesteld om ontvangers af te regelen, antennes te plaatsen en een geschikte locatie buiten de stad in te richten. Die geschikte locatie werd de shack van PA0ASD, gelegen nabij het sluisje aan de Koenekade in de Binnendijkse Buitenveldertse Polder.

De verbindingsdienst van de KLM had met de marconist Siem van der Molen afgesproken dat er gewerkt zou worden op 910, 920, 930, 600, 96, 52,7, 36 en 26,8m. De keuze van deze golflengtes had te maken met de condities op de diverse banden in relatie tot de positie van het vliegtuig. Een van de aanwezige zenders kon op de 40m-band uitkomen. Deze zender had een vermogen van 50 W.

Meer over het volgen van deze historische Snip-vlucht door het PA0ASD-crew lees je in een prachtig artikel in de Electron van december 2024 vanaf pagina 547. Dus pak ‘m er nog even bij nu je een (bewegend zwart-wit) beeld hebt van PA0ASD.

Met dank aan Remy PA0AGF en Cor PA0VYL