IARU-R1-vergadering 2020 dag 4: HF-bandplannen, storingsbronnen en algemene zaken

Op IARU-R1 2020 dag 4: HF-bandplannen, storingsbronnen en algemene zaken

Tim Ellam (VE6SH), algemeen voorzitter van de IARU:
“Amateur radio has changed and will continue to change. The IARU and its member societies must be ready to adapt and respond to that change.”

HF

IARU-R1 2020 dag 4

Don Beattie G3BJ, Algemeen Voorzitter IARU-R1

Op de vierde dag van de IARU-R1-vergadering kwamen in de commissie C4 (HF) vooral de bandplannen aan de orde. Ruimte voor breedbandige toepassingen in de 10m-band en wereldwijde harmonisatie.
Lees meer…

Algemene zaken

In deze commissie stonden de rapportages over de afgelopen jaren centraal. Onder andere van hogesnelheidstelegrafie, ARDF, noodcommunicatie, en ARSPEX.
Lees meer…

EMC

De EMC-commissie behandelde op dag 4 onder andere het draadloos laden van elektrische auto’s (WPT-EV). Ook digitale stoorbronnen en het cumulatieve effect op het ruisniveau op onze banden kwamen aan bod. Wist u dat het rekenmodel nog uitgaat van één enkele storingsbron op 10 m afstand? Daarnaast was er ook aandacht voor het ruismeetproject van de DARC en de SARL (Zuid-Afrika).
Lees meer…

Van 11-16 oktober 2020 houdt de IARU-R1 haar driejaarlijkse vergadering. Online, omdat de pandemie de in-persoon-vergadering in Novi Sad onmogelijk maakt.

Het beleid voor de komende jaren wordt hier besproken.

Dat in het licht van de opgave waar we voor staan: interesseren van de jeugd, behoud van spectrum, nieuwe licentieregels, nieuwe technieken.

Maar ook vernieuwing van de organisatie van de IARU zelf. Dit gaat over de toekomst van onze hobby. Houd hier dus het nieuws in de gaten!

Dag 3: invloed op wet- en regelgeving, contestrobot, bandplan VHF+

Op de derde dag van de IARU-R1-vergadering 2020 is onze invloed op wet- en regelgeving het onderwerp. Daarnaast het VHF+-bandplan en de contestrobot.

SLRC en PRC

IARU-R1 2020 dag 3Via landelijke verenigingen en de IARU zijn zendamateurs betrokken bij nationale en internationale regelgeving. Denk bijvoorbeeld aan licentievoorwaarden, beschikbaar spectrum of toegestane modi. De regelgever is voor ons Agentschap Telecom (AT). Samen met andere Europese regelgevers in het CEPT coördineert AT de regels die zij voor Nederland uitvaardigen. Verder doet het CEPT ook voorstellen voor de World Radio Conference (WRC). Op de WRC worden wereldwijde regels opgesteld. De IARU zit aan tafel bij al deze organen. Daarom zijn de Spectrum & Regulatory Liaison Committee (SLRC), en de Political Relations Committee (PRC) van de IARU zo belangrijk. Op CEPT-, ITU- en WRC-niveau behartigen zij onze belangen. In de vergadering vandaag kwamen zaken aan bod die in de nabije toekomst spelen.

Lees meer…


Algemene zaken (C3)

Online vergaderen

Vanwege de COVID-19-pandemie zijn vergaderingen waarbij de deelnemers elkaar persoonlijk ontmoeten niet mogelijk. Maar de statuten en het huishoudelijk reglement voorzagen hier niet in. Dat is tijdens deze vergadering opgelost met een voorstel, dat werd aangenomen. De algemeen secretaris, Hans Blondeel Timmerman (PB2T), past de voorstellen nog tekstueel aan. Daarmee kan er aanstaande vrijdag over het gewijzigde document gestemd worden. Vervolgens kan de IARU-R1 wanneer nodig met een nieuwe vergaderstructuur aan de slag.

Daarna zijn de driejaarlijkse rapporten besproken van de president van de IARU en van Regio-2 en Regio-3. Op deze wijze weet de vergadering welke onderwerpen de afgelopen drie jaar aan de orde kwamen.

Lisa PA2LS treedt af

Tevens zijn de rapporten besproken van andere werkgroepen, zoals de Jeugd werkgroep. Deze werkgroep staat onder leiding van Lisa Leenders (PA2LS). Lisa treedt na negen jaar af als voorzitter omdat zij de weg wil vrijmaken voor een opvolger. Lisa wil zich wel blijven inzetten voor de IARU. De VERON heeft Lisa enkele adviezen gegeven over het vastleggen van de activiteiten in een algemeen document.

Driejaarlijkse rapportage

High Speed Telegraphy BulgariaDe driejaarlijkse rapporten van de Public Relations Committee, de SRLC, de High Speed Telegraphy, ARDF, Emcom (Emergency Communication), ARSPEX (de werkgroep die ervoor zorgt dat bijvoorbeeld scholen met het ISS een QSO kunnen maken), de IARU Monitoring Services en de commissie voor de gehandicapte radioamateur (IHPA) zijn doorgenomen. De vergadering reageerde positief en accordeerde alle verslagen, waardoor ze vrijdag in de algemene vergadering (Plenary) zonder verdere bespreking aangenomen kunnen worden. Er zijn dus vele rapporten besproken, en daar waar nodig gecorrigeerd. Alle rapporten zijn hier in te zien.

Plenary meeting op vrijdag

Wat houdt de plenaire vergadering in?

Tot en met donderdag vergaderen alle IARU-R1-commissies. In die vergaderingen zijn voorstellen gedaan, eventueel gewijzigd, zowel tekstueel maar ook inzake technische aspecten. Aangenomen voorstellen worden vervolgens aangeboden aan de algemene vergadering (Plenary meeting) op vrijdag. Ook tijdens deze vergadering kan nog eens op de ingebrachte voorstellen worden gereageerd. Dat gebeurt niet vaak omdat er over het onderwerp al uitgebreid is gediscussieerd. Als de vergadering voor een voorstel stemt dan wordt het een officieel IARU-R1-document. Daarmee kan de betreffende commissie aan de slag met de implementatie. Te denken valt bijvoorbeeld over het toewijzen van een bandsegment. Die toewijzing moet dan in alle landen worden overgenomen.

Budget en procedure

In deze plenaire vergadering  moeten de in de commissies aangenomen voorstellen dus uiteindelijk worden bekrachtigd. Ook het budget van de IARU-R1 komt aan de orde. Het is verder mogelijk dat in de plenaire vergadering al aangenomen voorstellen toch worden afgestemd. Dat komt echter niet vaak voor. De aangenomen voorstellen komen op de IARU-R1-website. Tijdens deze meeting heeft de delegatieleider stemrecht. Voor de VERON is dat Remy Denker (PA0AGF). Hij heeft van de VERON-delegatieleden de lijst beschikbaar van het stemgedrag per commissie.

Remy Denker (PA0AGF)


HF (C4)

IARU-R1 2020 dag 4Onder voorzitterschap van Tom DF5JL presenteerde Olle LA2RR  de belangrijkste punten van de agenda van de WRC-23. Maar het overgrote deel van de C4-agenda van vandaag bestond verder voornamelijk uit bandplan-onderwerpen. Hoe kan het ook anders in C4.

10 meter

Voor de 10-meterband komt in het gedeelte 29.000-29.510 MHz de mogelijkheid om te experimenteren met breedband-toepassingen met bandbreedtes groter dan 6 KHz. Uiteraard op basis van non-interference met andere gebruikers, zoals satellietcommunicatie en repeaters. Het voorstel werd na enige discussie aangenomen.

Wereldwijd geharmoniseerd bandplan

De RSGB gaat verder met het realiseren van een wereldwijd geharmoniseerd bandplan. Tevens werd voorgesteld om het huidige bandplan door de IARU-R1 in een makkelijk leesbare versie beschikbaar te stellen. Een aantal verenigingen, waaronder de VERON, heeft ook al een dergelijk zelf ontworpen exemplaar beschikbaar. Verder waren er nog een aantal informatieve documenten, die ter kennisgeving werden voorgesteld.

Voorstellen Wenen geratificeerd

Als een van de laatste punten werden de voorstellen uit de interim-vergadering van 2019 in Wenen geratificeerd. Dit betrof onder andere een aanbeveling om bandplannen wereldwijd te coördineren en een toewijzing van 21.125-21.450 MHz op non-exclusieve basis aan amateursatellietgebruik. Ook een aanbeveling aan operators van digimodes om niet meer vermogen te gebruiken dan noodzakelijk. En tevens om te zorgen voor goede instellingen van de apparatuur om de kans op interferentie te minimaliseren. Daarnaast een aanbeveling om bakens tussen 1.8 en 10.15 MHz te ontmoedigen, behalve in Afrika ten zuiden van de evenaar in de 1.8, 3.5 en 7 MHz-banden.

Daarna werd gestemd over de vaste bemanning binnen C4. Alle zittende leden werden herkozen. Tom DF5JL is herkozen als voorzitter C4.

Concluderend was het een succesvolle vergadering. Maar wel een vreemde gewaarwording om dit virtueel te doen; een redelijk inspannende bezigheid, en vooral, je mist het persoonlijke contact.

Sjoerd Ypma (PA0SHY)


EMC-commissie (C7)

Storing door LED en PLC

Storing door LED-lamp en PLC

De belangstelling voor de te bespreken onderwerpen was met 69 deelnemers bijzonder groot. Daaruit blijkt maar weer dat storing veroorzaakt door moderne apparaten een belangrijk punt van zorg is voor alle geledingen in IARU.

Report on CISPR

Dr. Martin Sach (G8KDF)
Martin is de nieuwe IARU-R1 Global coördinator (GC) bij de International Special Committee on Radio Interference (CISPR) en vervangt LA9QL. CISPR bestaat al 100 jaar en heeft als doel om radioapparatuur te beschermen tegen storing. De IARU is in alle commissies van CISPR vertegenwoordigd, maar heeft met de liaison-status geen stemrecht. Dat is voorbehouden aan de overheden van de deelnemende landen. Daarom is het zo belangrijk dat de VERON lid is van het NEC EMC en zo haar standpunt naar voren kan brengen bij het wijzigen van de normen.

Toename digitale stoorbronnen

Punt van zorg is in de eerste plaats de toename van het aantal digitale stoorbronnen en daarmee het algemene stoorniveau. De Global Coordinator (GC) voorziet de EMC-commissies van de amateurorganisaties van advies, bijvoorbeeld bij het leveren van commentaar op CISPR-normen. Belangrijkste onderwerp van discussie is op dit moment de berekening van de stoorlimieten in geval van opeenstapeling van meerdere stoorbronnen. Aan de ene kant ontbreken limieten hiervoor en aan de andere kant is er een verschil van + 20 dB tussen de berekende limiet op basis van de huidige CISPR 16-4-4 en het IARU-model voor WPT-systemen. De IARU gebruikt het IARU Monte Carlo Model for RFI als rekenmethode voorgesteld voor CISPR 16-4-4.

Eén storingsbron op 10 meter afstand

De huidige rekenmodel gaat daarnaast uit van een enkele stoorbron op 10 meter. Dit is zeker in de bebouwde omgeving geen realistisch uitgangspunt meer. Daarom is het voorgestelde rekenmodel van de IARU positief ontvangen. In verband met de beschikbare tijd, maar vooral ook vanwege de complexiteit van het onderwerp, werd er in de vergadering niet op het model ingegaan. Kortom, naar de mening van de VERON wordt het probleem met de berekening van de opeenstapeling van stoorbronnen, limieten en stoorafstand met het voorliggende voorstel goed opgelost. Daarmee komt het tegemoet aan de bezwaren die wij hebben met de huidige methode. Het zal ook duidelijk zijn dat het beoordelen van de voorstellen een intensief proces is en veel tijd vraagt. Ook is er is grote behoefte aan radioamateurs die de coördinator zouden kunnen ondersteunen.

Tenslotte worden de Member Societies verzocht leden te benaderen die dit werk, zoals het het beoordelen van documenten, van de IARU kunnen ondersteunen.

Wireless Power Transfer WPT

Don Beattie (G3BJ)
WPT kennen we al voor laagvermogen-toepassingen, zoals elektrische tandenborstels en laders voor mobiele telefoons. Maar de problemen ontstaan bij de hoogvermogen-toepassingen, met name de systemen van 22 kVA en hoger voor het laden van elektrische voertuigen (EV).

Laders toegepast in het gebied van 79-90 kHz worden nog steeds als Short Range Devices (SRD) gezien, maar veroorzaken veel storing in de hogere harmonischen. Door het schakelen met de gebruikte frequenties ontstaat een breedbandige ruis van tenminste 40 dB boven het standaard ITU-ruisniveau voor de bebouwde omgeving. De amateurbanden zouden zo volledig onbruikbaar worden.

Verouderde limieten

CISPR en CEPT hanteren op dit moment geëxtrapoleerde limieten van andere systemen zonder correctiefactoren voor WPT. Testen zijn uitgevoerd in Texas (U.S.A) met een preproductie-model van een WPT-EV-systeem. SAE en WiTricitiy voerden de testen uit in een omgeving met een hoog stoorniveau. Zonder goede onderbouwing werd geconcludeerd dat:

  • de harmonischen beneden de CEPT-limiet liggen,
  • de emissies nauwelijks boven het ruisniveau uitkomen,
  • de ontvangst van radiosignalen niet wordt geblokkeerd.

De IARU heeft een commentaar op deze metingen ingediend bij de CEPT. Uit het rapport valt te concluderen dat de industrie op het standpunt staat dat de ruisniveaus overal al zo hoog zijn dat WPT-EV geen invloed zal hebben op radiocommunicatie.

De vraag is overigens wel of de huidige laagspanningsnetten wel geschikt zijn voor grootschalig gebruik van WPT-systemen naast het gebruik van de vaste laders met kabel. Ook zal het geschatte overdrachtsverlies van verwacht 10 % tot een hogere kostprijs leiden.

Gelet op de ernst van de potentiële storing wordt de verenigingen verzocht deze problematiek onder de aandacht van de Nationale Commitees (NEC-EMC) te brengen.

Noise Monitoring Project

RF-ruismonitor met RPi en RTL-SDRHans van Groenendaal (ZS6AKV)
Onafhankelijk van het ENAMS-project van de DARC heeft de SARL een eigen Noise Monitoring System ontwikkeld. De uitgangspunten zijn een goedkoop en eenvoudig door de amateur te gebruiken systeem en de ontwikkeling van een wetenschappelijk database-systeem met kalibratie-factoren voor de gebruikte dongles en antennes. Er wordt gebruik gemaakt van een Raspberry Pi en een RTL-dongle. Iedere twee minuten worden 1-MHz-brede samples genomen uit de 1-30MHz-frequentieband. 29 CSV-files worden verzonden naar de database, vervolgens bewerkt en de resultaten als grafiek weergegeven.

In tegenstelling tot het ENAMS-project is dit een ruismonitoring-project dat als er ook voldoende medewerking van de universiteiten is, zal worden omgezet in een research-project. Onderzocht wordt de mogelijkheid van een plug & play-benadering om het aantal deelnemers te vergroten. Op dit moment werkt men aan het onderzoeksplan.

Interfacing with National Committees

Tore Worden (LA9QL)
De voorzitter benadrukte het belang van goede contacten met de nationale standaardisatie-commissies. Deze spelen een centrale rol in de ontwikkeling van internationale standaarden. In veel landen hebben de leden van deze commissies geen idee van het gebruik van de kortegolf-banden. De voorzitter van de EMC-EMF-commissie van de VERON is onze vertegenwoordiger in het NEC-EMC.

Nieuwe voorzitter

Zowel de voorzitter Tore Worren (LA99QL) als de secretaris Hilary Claytonsmith (G4JKS) treden af. Wolfgang Mahr (OE1MHZ) wordt de nieuwe voorzitter. Een kandidaat voor de secretarispost is er nog niet.

VERON-EMC-vertegenwoordiger C7
Jan Janssen (PA0JMG)

Documenten van de C7-vergaderingen staan hier.

Afkortingen van internationale organisaties

CEPT  Conférence européenne des administrations des postes et télécommunications

CISPR  Comité International Spécial des Perturbations Radioélectriques – International Special Committee on Radio Interference

ETSI  European Telecommunications Standards Institute

IARU  International Amateur Radio Union

ITU Internationale Telecommunicatie Unie

Contactpersonen Nederland

C3 General administration: Remy F.G. Denker, PAøAGF, voorzitter@veron.nl

C4 HF: Sjoerd Ypma, PAøSHY, voorzitter.trafficbureau@veron.nl

C5 VHF en hoger: Rob Hardenberg, PE1ITR, voorzitter.vhf-en-hoger@veron.nl

C7 EMC: Jan Jansen, PAøJMG, PA0JMG@veron.nl

Radiozendamateur, wat is daar nu leuk aan?

  • Zelf apparatuur bouwen

    Je kunt je eigen apparatuur bouwen samen met andere zendamateurs.

  • Over de wereld zenden

    Met je apparatuur kun je over de hele wereld zenden.

  • Nieuwe vrienden maken

    Je ontmoet nieuwe mensen en maakt nieuwe vrienden.

Waarom lid worden van de VERON?

Klik hier om uw eigen tekst toe te voegen

Klik hier om uw eigen tekst toe te voegen