Electron februari 2025

Uitgelicht

Aarding miniwhip

Wim Apon PA0SLT

Een methode om het effect van de aarding van een miniwhip te bepalen

Er zijn allerlei theoretische beschouwingen die iets zeggen over het aarden van een ‘miniwhip’-antenne. Toch is het de praktijk die uiteindelijk bepaalt hoeveel al of niet aarden uitmaakt.

Het hele ontvangstsysteem bestaat uit de antenne, de coaxkabel, de ontvanger en het aardsysteem. Dit geheel ontvangt buiten de gewenste stations ook nog ruis. Deze ruis is een combinatie van bandruis, ontvangerruis en de ruis die van storing komt zonnepanelen, geschakelde voedingen, enzovoort).

De sterkte van deze ruis bepaalt welke zwakke stations je wel of niet kunt horen. Wat je graag wilt doen is kijken hoe sterk een zwak station doorkomt met een niet geaarde miniwhip, en daarna kijken hoe sterk dit station doorkomt als je de miniwhip geaard hebt.

In de praktijk blijkt dit behoorlijk lastig. Er zijn allerlei factoren die van invloed zijn, zoals condities, storing van andere stations, QSB en buren die storende apparatuur aan- of uitzetten. Ik bedacht een andere manier: je gaat niet kijken hoe sterk je een bepaald station ontvangt, maar je gaat de ontvangststerkte van alle stations vergelijken met die van een andere miniwhip. Daarna verander je iets aan je mininiwhip en ga je nóg eens vergelijken met die andere miniwhip, waaraan je niets veranderd hebt.

Aan de verandering kun je zien of je de boel verbeterd of verslechterd hebt. Omdat dat met SSB en S-rapporten niet zo goed gaat, doe ik het met WSPR-rapporten. Deze rapporten zijn in dB’s geijkt. Dat is precies wat je nodig hebt.

Lees dit leerzame artikel verder in Electron vanaf pagina 91!

VHF en hoger: VHF-geschiedenis

Ruud Hooijenga PF1F

Hoe het begon

VHF wordt vaak beschouwd als de ‘new frontier’ van amateurradio, maar is eigenlijk zo oud als radiocommunicatie zelf. Het eerste werk met elektromagnetische straling en de eerste radiocommunicatie vond plaats op golflengtes in de buurt van de 2m-band. De resonator van Hertz en de eerste apparaten van Marconi werkten rond de 150 MHz. Hertz gebruikte in 1888 ook een primitieve yagiantenne, terwijl Marconi een parabolische reflector gebruikte om het bereik van zijn apparatuur te vergroten. Later schakelden ze echter over op langere golven voor een groter bereik, waardoor de ultrahoge frequenties twintig jaar lang ongebruikt bleven.

De ARRL en QST bestonden al bijna tien jaar voordat frequenties boven 15 MHz in detail werden besproken. De introductie van vacuümbuizen in het begin van de jaren 1920 leidde tot vooruitgang in DX-communicatie, waarbij elke hogere frequentie weer nieuwe mogelijkheden met zich meebracht. 14 MHz maakte wereldwijde communicatie met laag vermogen mogelijk, en de volgende band die voor amateurs werd geopend was 56 MHz, waar men nóg betere DX-mogelijkheden verwachtte.

De uitdaging van het werken op 5m was een belangrijk probleem in de jaren 1920. Het artikel ‘Working At 5 Meters’ van R.S. Kruse uit 1924 in QST bood een startpunt, maar het bouwen en gebruiken van 5m-apparatuur was frustrerend vanwege de onstabiele zenders en het lastige werken met teruggekoppelde ontvangers, wat CW-communicatie op 5m beslist een uitdaging maakte!

Dit boeiende artikel lees je verder in Electron op pagina 72!