De Kettu Multi: Een moderne universele vossenjachtbesturing

Sinds dit jaar is er een moderne universele vossenjacht besturing beschikbaar, de Kettu Multi. De naam bestaat uit “Kettu”, het Finse woord voor vos, en “Multi” omdat de besturing multifunctioneel is.

Met deze nieuwe besturing is het mogelijk om van elke zender een vossenjachtzender te maken, door het verbinden van de besturing met de zender.

De Kettu Multi Controller

Het hart van de besturing is een ATmega328P microcontroller met een 8 MHz kristal als klok. Dit is eigenlijk alles wat er nodig is voor de besturing in een vos, op enkele onderdelen voor de interfacing na. Bij een voedingsspanning van 3,3 Volt bedraagt de stroomopname net iets meer dan 1 mA. De firmware in de microcontroller verzorgt alle functionaliteiten, die te configureren is via de KettuMultiManager software.

De KettuMultiManager

De KettuMultiManager software is bedoeld voor het monitoren en het zelf kunnen configureren van de besturing. Via een speciale seriële kabel, op basis van een standaard FTDI USB naar TTL kabel, wordt het multifunctionele deel van de besturing zichtbaar. Hieronder een opsomming van enkele mogelijkheden:

• Een generiek opgezet zendschema voor een vos. Het is erg eenvoudig om voor een vossenjachtzender het zendschema te wijzigen en zo de zender ook voor andere jachten te kunnen gebruiken. Dit geeft ook direct de optie om eens te experimenteren met een nieuw soort jacht (voor de ‘E’ in VERON). Het is ook mogelijk om voor de start van een jacht de zender aan te zetten, om na het plaatsen van de zenders te testen of ze nog allemaal werken. En na de jacht is er de mogelijkheid om de zender aan te zetten om ze beter terug te kunnen vinden.
• Identificatie van de zenders kan via morse, geheel vrij in te vullen voor elke vos afzonderlijk. Het morse signaal is zowel digitaal als analoog (met meerdere toonhoogtes) beschikbaar op de besturing.
• Er is een dashboard aanwezig om de status van de besturing te monitoren. Deze informatie is natuurlijk niet zichtbaar tijdens een jacht, maar wel bij het configureren en testen van de besturing.
• Al deze configureerbaarheid is prachtig, maar mogelijk omslachtig bij het wijzigen tussen jachten. Daarom is er een mogelijkheid om zelf configuratiebestanden aan te maken en in te laden, met de instellingen voor die betreffende jacht. Ook het onderling uitwisselen van jachten via configuratiebestanden is dus mogelijk.

Tijdsynchronisatie

De starttijd van de vos kan op elk moment voor de aanvang van een jacht worden ingesteld. Geen DIP-switches en geen vaste tijden dus. Via de real-time clock (RTC) in de microcontroller weet de besturing altijd hoe laat het is, en dus hoe laat hij moet starten.

De RTC blijft echter niet doorlopen als de microcontroller geen voedingsspanning heeft. Daarom kan vooraf aan de jacht via de KettuMultiManager software de RTC weer op tijd worden gezet met een ‘druk op de knop’. De RTC in de besturing wordt dan automatisch gesynchroniseerd met de tijd op de PC of laptop. Bij het gebruik van de zogenaamde ‘Sync Hub’ kunnen tot acht vossen gelijktijdig gesynchroniseerd worden. Er wordt gewerkt aan een ‘Field Box’ waarmee de tijdsynchronisatie ook plaats kan vinden zonder een laptop.

Kalibratie

Een belangrijk onderdeel van een vossenjachtbesturing is een klok die uiterst precies loopt. En dat ook nog eens voor meerdere uren achter elkaar in het bos of veld. De Kettu Multi besturing maakt hierbij geen gebruik van trimmers bij het kristal of een RTC IC zoals de DS3231.

De precisie van de klok wordt verkregen door een kalibratie met een zeer nauwkeurig pulse-per-second (PPS) signaal van een GPS-ontvanger. Het berust op het principe dat de kristalklok niet altijd precies op frequentie staat, maar wel stabiel (genoeg) is. De kalibratie bestaat uit een meting door de microcontroller gedurende 4 minuten ( 4 * 60 pulsen van de GPS). Gedurende deze 4 minuten berekent de microcontroller zelf hoeveel klokslagen er in ‘zijn’ minuut zitten. Dus eigenlijk heel simpel: hoe lang duurt een minuut? En in tegenstelling tot de tijdsynchronisatie, wordt de kalibratiewaarde opgeslagen in EEPROM, en blijft altijd beschikbaar, ook na het wegvallen van de voedingsspanning.

Documentatie

Alle beschikbare informatie over de Kettu Multi is terug te vinden op deze website.

Hier staat de Engelstalige Instruction Manual met alle uitleg en details. Daarnaast zijn de laatste firmware versies te downloaden, samen met de Windows software om de besturing te kunnen configureren. Met al deze informatie kan iedereen zelf een besturing bouwen. Als er advies of hulp nodig is, ook voor het programmeren van de microcontrollers of het configureren van een jacht, mag er altijd contact opgenomen worden met de auteur.

Lezing

Er is ook een lezing beschikbaar over “De techniek van de “Kettu Multi””, inclusief een demonstratie-opstelling met de besturing. Afhankelijk van de reisafstand tot de Zaanstreek en de avond van de week, kan die in het land gegeven worden.

Ivo Klinkert, PA1IVO
pa1ivo@veron.nl