Het “geomagnetische storm-seizoen” is over

In juni en juli zijn er vaker DX-openingen op 6 meter via sporadische E. Deze voortplanting over lange afstanden komt voor tijdens stille geomagnetische omstandigheden. Deze 2 maanden staan ​​bij Amerikaanse DX-ers op 6 meter dan ook bekend als de meest productieve tijd van het jaar. Dan zien ze namelijk DX tot wel 8.700 mijl of 14.000 km. Het geomagnetische storm-seizoen is nu over.

Slechts helft van geomagnetische stormen

“Het stille aardmagnetische seizoen in juni en juli kent doorgaans slechts ongeveer de helft van het aantal aardmagnetische stormen in vergelijking met maart en april”, zegt contester en zonnewaarnemer Frank Donovan, W3LPL. De planetaire Kp-index is gewoonlijk ongeveer twee punten lager dan in maart en april. Zware (Kp = 8 of 9) stormen zijn dan zeer zeldzaam. Maar het rustige aardmagnetische seizoen betekent niet het einde van geomagnetische stormen. Twee van de felste geomagnetische stormen (Kp = 8+) tijdens zonnecyclus 24 vonden plaats op 22 en 23 juni 2015.

Seizoensgebonden

Stormen in juni en juli zijn niet zo frequent, sterk of langdurig als ze zijn tijdens de geomagnetische stormseizoenen van maart/april en september/oktober. Maar zelfs de zwaarste stormen (Kp = 8 of 9) kunnen op elk moment voorkomen met weinig waarschuwing vooraf. We hebben tot nu toe twee gematigde (Kp = 6) stormen gehad in 2021, beide in maart. We hadden ook acht kleine (Kp = 5) stormen: vijf in maart en één telkens in januari, februari en april.

2020 stilste sinds 1996

“Juni en juli 2020 waren uitzonderlijk voor 6 meter DX via sporadische E. Deze normaal gesproken geomagnetisch stille maanden waren namelijk uitzonderlijk stil – de stilste sinds 1996”, zei Donovan. “Ik heb meer dan 500 QSO’s met Europa gemaakt in juni en juli. Ook meer dan 100 QSO’s met stations in Japan (11.000 kilometer) in juni. En daarnaast een zeer onverwachte QSO met UN3GX (10.500 kilometer) midden juni.”

Geen stormen

Donovan merkte op dat er zich in juni en juli 2020 geen aardmagnetische stormen hebben voorgedaan; de laatste keer dat dit gebeurde was juni en juli 1996. Slechts vier korte geomagnetisch actieve (Kp = 4) perioden vonden plaats in 2020 (7 juni en 14, 24 en 25 juli). De rest van 2020 was ook uitzonderlijk stil met slechts één matige storm eind september – en acht kleine stormen, zei hij. “Juni en juli 2019 hadden twee kleine stormen -op 8 juni en 9 en 10 juli. Er waren slechts twee matige stormen in 2019 -in mei en augustus- en 15 kleine stormen.”

In juni en juli 2018 waren er drie kleine stormen, namelijk 1 jumi, 25/26 juni en 5 juli. Slechts twee gematigde stormen vonden plaats in 2018 -in mei en augustus- en 16 kleine stormen, zei Donovan.

CME

“Coronale massa-ejecties (CME’s) zorgden ervoor dat 2017 veel geomagnetisch actiever was. Juni en juli 2017 hadden twee matige stormen op 16 en 17 juli en drie kleine stormen op 11 en 16 juni en 9 juli, ”zei Donovan. “Drie sterk-tot-zware (Kp = 7 tot 8) stormen deden zich voor in september en mei, met 12 matige stormen, en ten minste 33 kleine stormen gedurende het hele jaar.”

Donovan merkte op dat naar de aarde gerichte CME’s af en toe geomagnetische stormen beginnen te veroorzaken nu zonnecyclus 25 iets actiever is. “In de komende jaren zullen CME’s de dominante oorzaak worden van matige tot zware geomagnetische stormen”, zei hij. “Geomagnetische stormen veroorzaakt door CME’s ontwikkelen zich meestal sneller, duren langer en zijn ernstiger dan de typisch korte, kleine stormen die worden veroorzaakt door hoge snelheidsstromen in coronale gaten gedurende de ongeveer 4 jaar nabij het minimum van de zon.”

12 mei: krachtigste storm tot nu toe van cyclus 25

Overigens is de aarde op 12 mei 2021 getroffen door de sterkste geomagnetische storm (Kp = 7) tot nu toe in de nog jonge zonnecyclus 25. Aurora was zelfs te zien in het noorden van Nederland.

Bron: ARRL